Geliyor Kuvayî Miliye, mili katliamlardan
(Ho yenî kuvayi miliye, qetlîamanî mîlîyan ra)
Orhan Kotan
Hefte ke vîyert 29î aşmê Oktobre de serrê 81. ey Cumhûrîyetî Tirkiya bi fermî ame fîraz kerdiş.
Serekumhurî Tirkiya û Generalanî Tiriya bi yew ziwano zaf akerde qarekterî Cumhurîyet ardi ma vîr. Ez vûna ardi ma vîr, çimkî yew qisim Kurdan no serranî peyinan de qarekterî Cumhurîyetî xo vîra kerdib. Derheqî Cumhurîyetî û Mustafa Kemal de nê serranî pêyinan myan Kurdan de pê destî tayê Kurdan sîstematîk propaganda o xelet yenû vilakerdiş. Belka tayê Kurdî no qide bawer kenî, la no yew iluzyonû.
No iluzyonî tayê Kurdan Serekcumhurî Tirkîya Ahmed Necdet Sezer qisêkerdiş xo ey 29î Octobre de xeripna. A.Necdet Sezer bi kilmkî îna va:“ Tirkiya de herkes Tirkû,Tirkiya yew netew û yew devlet ra yena meydan û no hususu qanunî bingehin ey TC de ca girotû. Kes nêşkenû bedilnayişî no qanunî teklîf bikirû. TC yew devleta mîllîya û Komara Tirkiya têna pê destî Tirkan ameya ruenayiş. Xercî netewa Tirk Tirkîya de ço unsur çîna.“
Serekcumhurî TC raşt vûnû. Devleta Tirk yew devleta mîllî ( Nation Staat) ya. Xo ra heta na seserr piyerê devletan mîllî yî. Mustafa Kemal wext ke na devlet na rue, ey zûnayn o ho sekenû. Îluzyono pîl ke myan Kurdan de bû vila, nowo ke tayê Kurdan warzenî we, nişenî rue vûnî; TC Kurdan û Tirkan pîya naya rue. Na raşt nîya, na verba rastîyê tarîxî ya. Kurdan ruenayiş TC de xo ser yew rol nigirotû. La çi gune ke Kurdanî Bakûr de, bi hususî zi xortanî ma de vîrî Tarîx(Tarih bilinci) û hafizaya kolektîf zaîfa. No rid ra şarî ma binî tesîrî no propagandayî de mûnenû.
Mustafa Kemal wext ke Stenbol ra yenû Anatolî, o bi generalanî û burokratanî osmanlîya yenû pîye het. Cuwa ver çend cayan de bi nameyî „ Cemiyetî mudafaî hukukî“ çend cemîyet bîbî a. Hûnc Kuvayî mîllîye zi rêz bibî. Armancî mudafaî hukukî ey sereke o bi ke meverdî Ermenî tepîya biyerî erd xo ser. Çimkî înan ke nê komelî awan kerdib, înan dest nabi erdî Ermenîyan ser. Myan înan de çend axa û eşraf Kurdan zi bî, la na nîna no mehna ke Kurd nê komelan de temsîl bînî. Kuvayî milîye zi nameyî înan ho sero, yew hezo mîllî, ey Tirkan bi. Prof. Dr. Baskin Oran nûsenû ke Kuvayî Millîye eşqîya, merdimanî muheberatî Ittihat Terakî, qetilkar û çeteyan ra amenî meydan.
Konferansanî Erzurum û Sivas de Kurd nêamey temsîl kerdiş.Çend eşraf û axayî Kurdan ke dest nabi erdî Ermenîyan ser şî nê konferansan. Xalit Cibrîl nêwaştû Kurd şuerî nê konferansan û nêverdawû tayê Kurdî şuerî nê konferansan.
Meclîsa yewin ey Tirkiya(TBMM) meclîsa Kurdan û Tirkan nîya. Kes ke amê na meclîs bi îradeyî şarî Kurdîstan nêame. Kemalîstan xo parlementerî na meclîs vîcnayî. O wext Kurdanî Koçgîrî ra Alîşan û Haydar Begî itîraz kerdû. Kemalîstan Koçgirî de çi qetlîam kerdû ho verî çiman di o. Meclîsa yewin de 337 parlementar ra 72 Kurdî. Eşkirawo ke verba 337 tenî 72 ten nêşkenû tek qanûn vecû.
Tayê Kesî tim û tim çend nameyanî û qisekerdişanî Mustafa Kemal ûnî rojev. Wexk ke însan xo nêxapînû, îta de nîyetî Mustafa Kemal zaf akerde o. O tayê Axa û Şexan re nameyan şawenû, yenû dest û linganî înan, la înan re wazenû ke Îngîlîzan re û roşnvîranî Kurdan red dur vindirî. O wext roşnvîrî Kurdan, endamî „Kürt Tealî Cemiyeti“, bi hususî zi Bedirxanî û Cemilpaşazedeyî wazenî Kurd xo ser hereket bikirî. Mustafa Kemal hol zûnû ke yew şaro bêrexistin û bê roşnvîr lez yenû xapînayiş. O zaf hewl dûnû ke Kurd xo ser yew ozne nîyebî, tim û tim bin kontrolî ey de bimûnî. No rid ra Mustafa Kemal Meletya de eskerîya şawenû Celadet û Kamiran Bedirxan, Kadrî Cemilpaşa û Major Noel ser. Major Noel îngiliz bi û înan waştîyeni nifus Kurdan tespît bikirî. Kurdan o wext înglizan de îtifaq biviraştîyen, belka ewro devleta Kurdan bî.
Çend rojî cuwa ver yew kombîyayiş de Prof Dr. Baskin Oran va ke Mustafa Kemal roja verîn ra waştîyen ke yew Devleta Tirk ruenû, ey tena binê hevî da Kurdan. Raştîyê tarîx na ya, wa kes him xo him zi şarî ma nêxapînû. Eqsê nê verba raştîyê seserra vîstana. O esir, esirî devletanî milli(Nation Staat) bi. Mumkun nêbi ke Tirk eqsê nê xo tîyobîyarî.
