กระต่ายตื่นตูม
เป็นคนขลาด ตื่นตกใจง่าย
โดยที่ไม่พยายามสำรวจดูให้แน่เสียก่อน


ไก่งามเพราะขน คนงามเพราะแต่ง
คนเราจะสวยงามได้ ก็ต้องรู้จักแต่งตัว


ข่มโคให้กินหญ้า
บังคับให้กระทำในสิ่งที่ตนเองไม่เต็มใจ


เข็นครกขึ้นภูเขา
พยายามทำในสิ่งที่ยากลำบาก


เขียนเสือให้วัวกลัว
พยายามข่มขู่ หรือหลอกให้เกรงกลัว


เขียนด้วยมือ ลบด้วยเท้า
เป็นคนไม่รักษาคำพูด พูดจากลับกลอก


ขี่ช้างจับตั๊กแตน
ยอมลงทุนมากเพียงเพื่อผลกำไรเพียงเล็กน้อย


ฆ่าช้างเอางา
เพียงเพื่อผลกำไรเพียงเล็กน้อย แต่ก็ยอมลงทุนมาก


ใจดีสู้เสือ
พยายามใกล้ชิดกับคนดุอย่างใจเย็น


จุดไต้ตำตอ
นินทากับเจ้าตัว
โดยที่ตนเองก็ไม่รู้ว่าเป็นผู้ที่พูดด้วยเป็นเจ้าของเรื่อง


ช้างตายทั้งตัวเอาใบบัวปิด
การทำความผิดอะไรไว้ ย่อมปิดบังกันไว้ไม่ได้


เฒ่าหัวงู
คนสูงอายุคิดในทางที่ไม่ดี ในทางชู้สาว


ดินพอกหางหมู
ปล่อยให้สิ่งไม่ดีหรือความชั่วเพิ่มพูนขึ้น


ได้ทีขี่แพะไล่
พยายามซ้ำเติมผู้ที่เพลี่ยงพล้ำอยู่เสมอ


ตีงูให้กากิน
ทำลายคนหนึ่งเพื่อผลประโยชน์อีกคนหนึ่ง
โดยที่ตนเองไม่ได้รับสิ่งตอบแทน


ตีปลาหน้าไซ
การขัดขวางผลประโยชน์ของตนเองและของผู้อื่น
อย่างคนพาล


ทำนาบนหลังคน
ผู้ที่หาผลประโยชน์จากผู้อื่นโดยไม่เป็นธรรม


น้ำลดตอผุด
พอความลับที่ปกปิดเอาไว้ถูกเปิดเผย
ก็จะพบสิ่งผิดอีกมากมาย


ปลาหมอตายเพราะปาก
ต้องเดือดร้อนเพราะคำพูดของตัวเอง


มดแดงเฝ้ามะม่วง
หวงคนอื่น ทั้ง ๆ ที่ตัวเองก็ไม่ได้รู้รส


มือไม่พายเอาเท้าราน้ำ
ไม่ช่วยในกิจการนั้น ๆ แล้วยังคอยถ่วงเวลา


ยื่นแก้วให้วานร
ให้สิ่งที่มีค่าแก่คนที่ไม่รู้จักคุณค่าของที่ให้ไป


รักดีหามจั่ว รักชั่วหามเสา
คนที่ชอบเรียนใฝ่หาความรู้ก็จะได้ทำงานสบาย
ส่วนคนที่ไม่ชอบเรียนก็ต้องทำงานหนัก


รักวัวให้ผูก รักลูกให้ตี
ไม่อยากเสียใจในสิ่งที่เรารักในภายหลัง
ก็ควรระมัดระวังโดยมิให้ประมาท


ร่มโพธิ์ร่มไทร
ให้ความร่มเย็นเป็นสุขแก่คนที่อยู่ในความปกครอง


ล้วงคองูเห่า
ผู้ที่มีความกล้าลูบคมผู้ที่มีอำนาจ
เช่นพาลูกสาวนักเลงใหญ่หนี


วัดรอยเท้า
เป็นเด็กที่พยายามทำตัวให้เสมอเท่ากับผู้ใหญ่


วัวหายแล้วล้อมคอก
เมื่อเกิดความเสียหายแล้วจึงคิดหาทางป้องกัน


วัวสันหลังหวะ
ผู้ที่ทำความผิด ก็ต้องคอยหวาดระแวงอยู่ตลอดเวลา


เสือนอนกิน
เป็นคนที่ไม่ชอบทำอะไร แต่มีรายได้จากผลประโยชน์เดิม


สาวไส้ให้กากิน
เอาความลับภายในบ้านไปเปิดเผยนอกบ้าน
ทำให้ขายหน้าและอับอาย


เสือพบสิงห์
ผู้มีอำนาจทั้งสองเข้าต่อสู้กัน


เสือสองตัวอยู่ถ้ำเดียวกันไม่ได้
ผู้มีอำนาจสองคน จะอยู่ร่วมกันไม่ได้


หมองูตายเพราะงู
แม้จะมีความชำนาญในวิชาชีพใด ๆ ก็ตาม
ถ้าประมาทก็อาจพลาดได้


หนูตกถังข้าวสาร
ชายที่ยากจนไปได้ภรรยาที่ร่ำรวย


หุงข้าวประชดหมา ปิ้งปลาประชดแมว
เป็นการแกล้งประชดประชันโดยที่ผู้อื่นไม่ได้เดือดร้อน
ต่อการกระทำของตน