Dijminê hundir, 31.01.2002 Efrîn

-Di rojek sar û tûj de,li rêvera gundê Xerîbê,poste rawestî û xurtekî bejin dirêj xwe jê avêjt,sipasiya xwe ji Şofêr kir û eniya xwe da kaşê gund û çu.Di wir de panzdeh salan şûnve bi heşê xwe vegerî û hat bîra wî çawa di vê rêyê re rojê deh caran diçu û dihat.Hat bîra wî çawa bêderên axê ji çûlê danîn ser bêderên gund,di wir de dilopên xûya wî, yên mafên xwe hatibon xwarin hatin bîra wî. Hat bîrê çawa zarokên gund dileyistin û wî jî,ji sibê heya îvarê karê Axê dikir û li dawiyê Axe bi solan bi ser diket,û jê re digot (Kero here li axirê razbe,ew ciyê Kerên mîna te ne.)

Ev bîranînên bi êş serma ew roja tûj ji canê wî firand û kela havînê kir dilê wî.lê Şêro,ew jî navê xurte,yê panzdeh sal li Ewropa derbaskiribo,karî xwe bigirta û meşa xwe berdewam bikire heya ji malên li hawîr gund ve nîzîk bu,lê qasî gund hatibu guhartin wî nema zanî mala wan li kîdî mabo.

hîn Şêro kûr li gund dimeyiza dît zarokekî salên wî dora dehane li piş maxikê dileyize,bi gavin gerim berve zar çu û jê re got:roj xweş zaro,tu çawaye?zarok silav vegerand û got xuyaye ku tu ji vî gundî biyane xalo?Şêro got na zarê  min ez qet ne biyanim,lê xuyaye ku gund biyan bûye .

Carik din Şêro ji zarok pirsî û got hele bêje tu mala Omerê Xelo zanê? zarok got belê ez dizanim,tu dixwezê ez te bim wir? Şêro got bi xwedê xwazî.Şêro li rex zarok meşiya heya gihîştin ber qonaqik mezin,zarok rawestî û  got xalo ev mala Omere,Şêro yek pere xist destê zarok û sipasiya xwe jê kir û got:here mal hewa sare ji bo tu nexweş nebe .

Şêro li ber qonaqê rawestî û di dilê xwe de got?dibe ev mala birayê  min Omer be! berî ku ez welêt berdim ew ji birçiyan re dimir,lê dest ji wê fikrê berda û destê xwe da ser zengilê derî û lêxist.

hîn destê Şêro li ser zengile keçik mîna heyvekê ji paş derî derket û got: keremke tu kê dixwazê?,gava Şêro ew dît zimanê wî hat girêdan û hêsir bi çavên wî ketin.keçê carik dî jê re got keremke tu kê dixwazê?Şêro bi kelik giran got Gula min te ez nema naskirim!keçê got:tu navê  min jî zanê,yanî tu min baş nasdike!keremke keremke derbasî hindir be.

Şêro wek mirovekî xerîb xwe li ser kursîkê melisand  û carik dî got:Gula min te ez nema naskirim ne weye,lê ew heqê te ye dema min welat berdayî te hînî destê xwe ji lingê xwe cûda nedikir,lê keça min qet tu caran bavê te ji te re li ser apê te Şêro ne-axifî!.

dema ku Gulê weha bihîst li ser xwe sekinî û got yanî tu apê Şêro ye? Şêro got belê gula min belê.wê çaxê Gulê  xwe bi hêz avêjt ser Şêro û destên wî û royên wî sed carî ramusand û got:apê Şêro apê Şêro,min qasî dixwast te bibînim,tu çima ji me bidûr ket?ez pir pir ji te hezdikim, carik dî ji me bi dûr nekeve.

herweha Şêro ji Gulê re li ser zilma ku di zarotiya xwe de dîtiye axifî,û çawa ew bo sedema dûrketina wî ji welêt.û çawa wî li Ewropa karê xwe û xwendina xwe bi hev re berdewam kir,û çawa ev herdo tişt îro bi destê wî dane ji bo doza kurdan .

lê hîn Şêro ji Gulê re li ser rewşa xwe diaxifê deng bi zendilê derî ket.Gul çu derî veke,lê hîn ew negihîşti ber derî teq teqa tivingê hat,Şêro rabo bo sekê mesele çiye, qurşînek li ber serê wî jî re çu,xuya bo ku kurê Axê yê ku berî Şêro welêt berde,vê re bi kîn bo,û gava ji zarok bihîst ku ew vegeriye gund tiving rakir û ya berê anî bîra xwe (wek çawa panzde salan heşê wî di şikeftek reş de bo û nema pêşket ),kurê Axê hinek şorên nebaş bi ser Şêro de berdan û çend qurşîn dî bi ser de berdan,lê Şêro yê ku zûr û zehmetiya ciyanê li Ewropa dîtîbo,ev tiştên wîlo li cem wî wek vexwarina avê bo.

lê wî dîsa mervantiya xwe ji bîr nekir,û deng li kurê Axê kir ku ew tiştê dike şaşe.lê nezanê Axê wek Gurê çav sor bûye û nema zanê çidike,guh neda şorên Şêro,di vir de Şêro mecbor me ku xwe biparê ze,ji ber wê kêrek xist destê xwe û xwe li piş derî veşart û gava kurê Axê derbasî hindir bo wî kêra xwe di dilê kurê Axê de venûşt.

metelokek heye dibê je ku (ba li gor daxwaziya Gemiyan nameşe),vê metelokê cîh di rewşa Şêro de girt,çimkî Şêro yê keda panzde salan anî bo bike xizmeta gelê xwe,di demek kin de bi kujtina kurê Axê re,bo gune kar  û dibe bê dadgekirin  û eger çêbo bikeve zindanê jî.

Şêro çîk zad rakir  û bi çavên tijî hêstir li Gulê zîvirî û got:Gula min ezê herim lê hêviya min bi te pir mezine, Şêro serê xwe bilind rakir û got:

ez hatim ji bo welat                    bikim kar û xebat

lê nezan hat pêşa min           bi dur xist hêviya min

********************

di wê navberê de,Omer birayê Şêro alîkarî ji partiya Serforaz re ji nav gel komdikir,partiya Serfiraz yê ko şer li hember dijmin ji bo xelasiya gel û welêt dikir.Lê Omer îxanetî li gel û li doza welêt dikir ango,wî alîkarî didizî(nîvê wê dixist beriya xwe) .

gelê Kurd jî wek ew tiştê ku bi lê de diçe,çî li pêş xwe dibîne destê xwe davêje,ji ber wê her hêzik her şoreşik radibo û silognên xwe xelasiya gel û welat hemo Kurdan xwe pê ve girê didan û bê jimar jî alîkarî dikirin.

belê ev bingeha raste ji bo xelasiyê,lê kêm niştimaniyên wek Omer jî rola xwe dilîstin ku ev mesele ne biserkeve.(pîçên destan ne giş wek hevin,ango Şêroyê Ewropa berda û vegerî ji bo doza Kurdan pîçik ji pîçên Kurdistanê ye,û Omer jî yek ji pîçên wê ye.gelekî fariqliye)

-Şêro yê baweriya xwe bi karê şoreşê hebo,karê agahî jî di nav gel de pir girîng didît.û digot (gava gel xwendin û zanînê baş bistîn,top û firokên dijmin nikarin yek xal li pêş wî bisekinin).lê nîrên ku bi Şêro re çêbûn hîştin ku ew li dûrî nêrîna xwe bikev û derkeve serî çiyan.

lê gava ku baweriya mirov bi nêrîna xwe xurt be,dihêlê ew nêrîna xwe pêkbîne.herweha Şêroyê niştimanî di dil û xwîna wî de,li serî çiyan ji nêrîna xwe bi dûr neket û her di şer de dem didît ji şoreşvanan re li ser buhaya çand û rewşenbîrê diaxifî,û ji wan re bêlî dikir ku çiqas girînge ew xwe bi çand û zimanê Kurdî ve girêdin,herweha Şêro demek xweş derbaskir û şer û xebata xwe ji herdo aliyan ve jî baş dimeşî.

di rojkê de hinek şoreşvanên nu tevle şoreşê bûn,yek ji wan şoreşvanan ji gundê Şêro bo tevle gropa Şêro bo,rojekê Şêro ji xurt pirsî ku rewşa gund û malbata wî çawa ye?lê xurt bersîve xwe bi rengekî dî da û got kekê  Şêro çima tu nayê em çîkî ji xwe re bimeşin! Şêro di vir de zanî ku tiştek heye û xurt naxwazê  di nav şoreşvanan de jê re bêje,piştî ku çîkî bi dûr ketin Şêro ji xurt re got:bi xwedê tişkî heye û tu naxwazê ji min re bêje?

xurt got kekê Şêro:ev tiştê ku ezê ji te re bê jim ne başe lê girînge,tu rewşa birayê xwe Omer baş zamê  û berî ku  tu herê Ewropa te dîtibo ku ew ji brçîyan re dimir!îro ew bi mal û pere buye,ma tu zanê wî ev tişta ji kîdî haniye.Birayê te Omer îxanetiyê li gelê xwe  û welat xwe ve dike yanî ew alîkariyê didize.

gava Şêro weha bihîst dinya tev li ber çavên wî reş bo,û serê xwe berda Erdê.piştî vegerîn nav gropê,Şêro wê  rojê  û wê şevê xew nedît û pir caran di dilê xwe de got dibe ez hatin ji bo gelê xwe û welatê xwe bixebitim û birayê min jî îxanetiyê li wan dike! 

di vir de Şêro ket navbera do tiştan(yan birayê xwe bikuje û şorên giran li ser xwe qebûl bike û yan jî şoreşa xwe berdewam bike û keserê  û nebaşiya birayê xwe qebûl bike).lê Şêro ji nav van herdo tiştan qirarkir ku nameyekê ji birayê xwe re bişîne.û di nameyê de bêlî bike ku ew tiştê dike ne di xizmeta gel û welêt de ye,û bîne bîra wî çawa bavê wan ew li ser heskirina welêt xwedîkirin.lê Omer wek Gurê heya histiyê xwe ketî heriyê,çavên xwe sor bûne û nema zanê çî dike,û nameya Şêro qet venekir.

di vir de,Şêro qirarkir ku bi xwe herê cem Omer û jê re bêje ku dest ji ber vî karî kêm berde.di vir de mirovên wek Omer rola xwe lîstin û xwe gihandin seroketiya şoreşê  û jê re gotin Şêro şer berda û îxanetî kir.bi vî rengî  û bi derewên dî ji wan,seroketiya şoreşê fermanek derxist ku Şêro îxanetî kir û kerek cezaya xwe bibîne.

herweha Şêroyê ji bo fêda şoreşê  û alîkariya wê,çu cem birayê xwe Omer bu dijminê şoreşê,yanî hemî derî lê li ber hatin girtin.

bi ser hemî tiştan de,Şêro xwe gîhand gund û çû mala birayê xwe Omer heya wî ji rêya şaşiyê bi dûrxe,lê Omer li şûn guh bide wî deng li Axê kir ku alîkariya wî bike heya Şêro bikujin,di vir meteloka Kurdî yê dibê je (Şêr Şêre çî jine çî mê re )cîhê xwe girt.û Gulê keça Omer tiving ji Şêro re anî û got Apê Şêro ((Ger bavê min zinarekî pîse di kaniya azadiya gelê Kurd de,wî bikuje heya ava azadiya gelê me serbest bimeşe)).

Şêro tiving ji destê Gulê girt û cara dawiyê ji Omer re got :birayê min dest ji ber vî karî berde,û were em li gel  karekî baştir ji gelê xwe re bikin,lê Omer bezî ser Şêro heya tivingê ji destê wî bigre.û berî bighîne Şêro,Şêro tivinga xwe di sîngê Omer de bûşkir.Şêro zikê birayê xwe ji bo gelê xwe hilweşand,lê hîn destê wî li ser tivingê ye dît Axe jî hat,Şêro tiving berve Axe kir û got:Axe tu ji birayê min Omer ne baştire,hun herdo wek hev dijminê  gel û welêtin û tiving da sîngê wî jî û hilweşand,Şêro bi çavên tijî hêsir ji Gulê re got were Gula min were em herin şerê xwe berdewam bikin.

****************

Şêro yek ji yên ya bavên xwe kujtibûn û yan jî birayên xwe kujtibûn,çimkî ew yan hevalbendên dijmin bûn û yan jî li dijî şoreşê bûn,û dijmin jî hêztik ku vî tiştî bike xizmeta xwe,û li nav gel belav dikir û digot:ew mirovê bavê xwe yan jî birayê xwe bikuje ewê çî xêrê bi gelê xwe bike.

lê welat parêzên wek Şêro li dijî derewên dijmin disekinîn û ji gel re bêlî dikirin,ku peydabûna mirovên wek van di nav kurdan de ne tişkî biyane û ew mirovên wek wan, berê bûn sedema ketina pir şoreşên kurdan ji Ezdîn Şêr heya Seyd Riza heya Şêx Seyd.

-piştî kujtina Omer û Axê ve,Şêro ji nûve vegerî şoreşê  û Gul jî bi xwe re bir,lê Şêro qet nizanîbo ku ferman bi kujtina wî ji seroketiya şoreşê hatibo der,û gava ew diçu nav gropê xwe hinek şoreşvan rast wî hatin û jê re gotin:Şêro ferman bi kujtina te derket,ji ber wê mere nav şoreşê bi dûr kev birayê Şêro: lê Şêro razî nebo û got gerek ez herim û doza xwe ji seroketiyê re bêlî bikim,ew kesên li dijî nêrîna Şêro,fersen nedan wî ku bighîne seroketiyê,û di newalekî teng de çardorek li wî û Gulê ve girêdan û herdo kujtin.

***************

Şêroyê ramanên xwe rolek mezin di berdewamiya şoreşê  de lîstin,ji ber daxwazên hinek kêm niştimanî ve hat kujtin.

Ev rewşa Şêro bo,û ewê  bê rewşa pir mirovên dî heya ku xayîn û neyar di nav gelê Kurd de dijîn,û heya ku em dost û dijminên xwe yên hindir ji hev cûda nekin .

                            (belê dermanê van hemo derdan di yekîtiya me de ye)

KAJÎN