Enciklopedio Kalblanda > literaturo > Ovidio |
Iamque opus exegi, quod nec Iovis ira nec ignisOvidio (-43 al 17) (latine, Publius Ovidius Naso) estis romana poeto, unu el la cxefaj poetoj de la latina, la auxtoro de Metamorphoses kaj Ars Amatoria, inter aliaj. Multe de niaj rakontoj pri la grekaj kaj romanaj dioj kaj herooj devenas de Ovidio.
nec poterit ferrum nec edax abolere vetustas.
cum volet, illa dies, quae nil nisi corporis huius
ius habet, incerti spatium mihi finiat aevi:
parte tamen meliore mei super alta perennis
astra ferar, nomenque erit indelebile nostrum,
quaque patet domitis Romana potentia terris,
ore legar populi, perque omnia saecula fama,
si quid habent veri vatum prefagia, vivam.
- Ovidio, Metamorphoses
Mastro de rakonto kaj verso, liaj vortoj cxe la
fino de Metamorphoses ne estis vantaj: liaj libroj ja dauxris
tra la epokoj. Aliflanke, kvankam li skribis precipe pri amo, dioj kaj
herooj, lia verso ofte estas pli lerta kaj glata ol profunda en sento aux
penso. Spite de tio, lia influo super la arto de la Okcidento estas granda.
Ovidio venis de Sulmo, urbo 140 km oriente de Romo, trans la
montaro. Lia familio estis ricxa, de alta klaso, kaj lia patro sendis lin
kaj lian fraton al Romo por studi retorikon kaj legxon. Ovidio farigxis
administranto kaj, poste, jugxisto. Li eble, post tempo, farigxus ano de la
Senato, sed anstataux Ovidio sekvis la veran pasion de sia koro kaj
farigxis poeto. Li farigxis fama, sed en 8 Auguxsto Cezaro ekzilis
lin. La rezono ne estas klara. La Ars Amatoria pri amoro ja
ofendis Auxguston, sed tio ne estas sole per si mem rezono suficxa. Sxajne
Ovidio sciis ian malluman sekreton pri Auxgusto. Ovidio estis ekzilita al
la marbordo de la Ponto (la Nigra Maro), kie li logxis gxis morto.
Metamorphoses: ("Metamorfozoj") 15 libroj kiu priskribas
la historion de la mondo de kreo al Auxgusto Cezaro per rakontoj pri grekaj
dioj kaj herooj. Rakontoj de amo, jxaluzo, ruzo, perfido, murdo, de homoj
kiuj farigxas arboj, birdoj, bovinoj, roko, steloj, dioj, ktp. Herkulo,
Venuso, Dafna, Eneo, Teseo, Mino, Ikaro, ktp. Lia cxefa verko kaj nia cxefa
fonto de greka mito.
Fasti: ("Festoj") 6 libroj, pri ses monatoj de la romana
jaro. Nur duone finita. Historio, astronomio, religio.
Tristia kaj ex Ponto: leterojn Ovidio
skribis en ekzilo. Atendite malgajaj.
Amores: ("Amoroj") 5 libroj de poemoj de amoro. Lia plej
frua verko. Lerta sed ne profunda en sento. Grande influis la poezion de
amoro de la Okcidento.
Ars Amatoria: ("La Arto de Amoro") manlibro en verso por
viro kaj virino pri la arto de amoro. Li estis ekzilita parte pro cxi tiu
libro.
....
Ovidio estis fama en sia tempo, ecx en ekzilo. Poste, dum
1100-1650, li estis legita tra la Okcidenton kaj grande influis
gxian belarton. Li influis, inter aliaj, Danton, Boticxelon, Sxekspiron kaj Miltonon. La Romeo kaj
Julieta de Sxekspiro, por ekzemplo, venis de la rakonto de Piramo
kaj Tisba en la kvara libro de Metamorphoses.
....
~stefano@pobox.com/11.481 B 37 20:50:03
Vivo
Verko
Post morto
Ligiloj:
Originale verkita de Stefano KALB
je julio 2000.