Mắt Biếc
Nguyễn Nhật Ánh

CHƯƠNG 2
Chương 11:

Mồi câu của thầy Cải là những con nháị Chúng tôi thường bắt gặp thầy lúi húi, sục sạo ngoài ruộng, bên các vệ cỏ hoặc dọc theo ven suối . Thầy bắt nhái, bỏ vào cái giỏ tre nhỏ cột bên hông. Thầy chỉ có một cái giỏ đó thôi, thầy không có giỏ cá. Cá câu được, thầy lấy cọng xâu qua mang, mắc vào cần trúc trên vai, về nhà. Thầy thích đi diễu qua trước mặt mọi người với những con cá lủng lẳng trên vai để nghe những tiếng trầm trồ thán phục.

- Hôm nay thầy Cải câu đ&ược con cá to quá cỡ, bà con ơi!

Những lúc như vậy, thầy tỏ ra sung sướng và dễ chịu đặc biệt. Đă thành lệ, hễ hôm nào thầy câu cá được cá to, ngày hôm sau chúng tôi tha hồ chạy nhảy và nghịch phá mà chẳng sợ bị phạt.

Nhưng không phải hôm nào thầy Cải cũng bắt được nhiều nhái như ư muốn. Những lúc đó, thầy bảo học tṛ đi bắt cho thầy, cứ một con là năm điểm tốt. Đối với bọn học tṛ chúng tôi hồi đó, điểm tốt rất quan trọng. Tháng nào được nhiều điểm tốt vị trí xếp hạng sẽ được nâng lên, dù điểm học tập có kém chăng nữa . V́ vậy những đứa học kém cứ suốt ngày lang thang ngoài ruộng t́m bắt nhái cho thầy để mong cải thiện t́nh h́nh. Những đứa học giỏi cũng thích bắt nhái v́ được tự do đi chơi lông bông mà không sợ cha mẹ rầy . V́ vậy những ngày thầy Cải không kiếm đủ mồi câu, đành sai học tṛ đi bắt nhái về nộp, đối với chúng tôi là những ngày hội thực sự. Từng đám học tṛ chạy túa ra đồng, vừa chạy vừa ḥ hét inh tai, và sau một hồi b́ bơm sục sạo dưới ruộng nước, quần aó và mặt mày chúng tôi nhem nhuốc c̣n hơn cả những người thợ cấy trong làng.

Bao giờ đi bắt nhái, tôi và Hà Lan cũng đi chung. Tất nhiên, bắt nhái là phần tôi . C̣n Hà Lan chỉ có một việc là xách cái giỏ tre đi kè kè bên cạnh, hễ tôi tóm được con nhái nào, nó có nhiệm vụ mở nắp giỏ cho tôi bỏ vào, rồi đậy lại . Cuối buổi, chúng tôi chia đôi số nhái bắt được. Hôm nào có con lẻ, con đó thuộc phần Hà Lan.

Sự ưu tiên đó, măi măi sau này vẫn không thay đổi, chẳng hiểu v́ sao .



Chương 12:

Chúng tôi lên lớp ba, xa thầy Cải, xa những ngày lội đồng bắt nhái . Chúng tôi học cô Thung. Cô Thung cử chỉ dịu dàng, giọng nói nhỏ nhẹ, âu yếm, chúng tôi rất yêu cô . Cô chỉ có mỗi cái tật hay khát nước. Hôm nào đang dạy, cô cũng than khát nước.

Mỗi lần cô Thung than như vậy, cả một rừng tay giơ tay lên:

- Em, cô !

- Em nè, cô !

- Nhà em gần, để em ભi cho cô !

Cả lớp như một bầy ong, ḥ reo, giành giật. Đứa nào cũng muốn được cô sai đi rót nước. Được giúp đỡ và làm vui ḷng thầy cô, dù là đi bắt nhái cho thầy Cải hay đi rót nước cho cô Thung, đối với bọn học tṛ chúng tôi là một hạnh phúc và là một vinh dự tột bậc. V́ vậy trong lúc giơ tay, đứa nào cũng nh́n cô bằng ánh mắt hồi hộp, miệng cố la thật to để hy vọng làm cô chú ư.

Thường thường cô Thung chỉ tôi, đơn giản v́ cô hay qua nhà chơi với mẹ tôi . C̣n tôi bao giờ được cô sai đi, tôi cũng xin cho Hà Lan đi theo với lư do đường xa, chúng tôi phải thay phiên nhau bưng nước, đỡ mỏi tay .

Mặt vênh lên, tôi và Hà Lan hớn hở bước ra khỏi lớp trước những ánh mắt ghen tị của tụi bạn. Và ngay khi vừa đặt chân ra khỏi cổng trường, hai đứa tôi lập tức chạy vù về nhà, miệng thở hồng hộc, áo đẫm mồ hôi, thỉnh thoảng té những cú đau điếng do vấp phải những mô đất hay những bụi cỏ mọc sát ven đường. Bao giờ đi lấy nước cho cô Thung, chúng tôi cũng chạy vắt gị lên cổ, không làm sao kềm lại được. Bởi v́, với một niềm vui rộng lớn trong ḷng, làm sao tôi và Hà Lan hoặc một đứa trẻ nào khác có thể đi khoan thai, chậm răi, lam` ra vẻ không có chuyện ǵ xảy ra .

Chỉ trừ khi đi từ nhà trở lại trường, với ly nước đầy tràn, lúc nào cũng sóng sánh chực đổ trên tay, tôi mới đếm bước một cách thận trọng, gần như rón rén. Hà Lan đi bên cạnh, mắt nh́n chằm chặp vào ly nước chông chênh trên tay tôi, cứ chốc chốc lại hỏi:

- Ngạn mỏi tay chưa ?
Mặc cho nó hỏi, tôi mím chặt môi không đáp. Tôi biết, hễ tôi mở miệng, tay tôi sẽ run lên và nước tạt ra ngoài . V́ vậy, tôi cứ cắm cúi bước.

Đến khi Hà Lan hỏi đến lần thứ ba, biết nó đă nóng ḷng thay thế tôi lắm rồi, tôi mới đứng lại trao ly nước lúc này chỉ c̣n độ hai phần ba cho nó.

Hà Lan mừng lắm, nó đón ly nước trên tay tôi như đón niềm hạnh phúc lớn lao, mắt sáng ngời . Niềm hạnh phúc đó, dọc đường Hà Lan c̣n làm đổ thêm một ít xuống đất, tiếp theo sự phung phí của tôi, trước khi đặt nó lên bàn của cô Thung.

Nhưng cô Thung chẳng phàn nàn ǵ về điều đó. Cô cảm động bưng ly nước chỉ c̣n một phân nửa đưa lên miệng uống một mạch. Khi cô đặt cái ly rỗng xuống bàn cũng là lúc tiếng trống tan trường vang lên.

Bao giờ tôi và Hà Lan quay trở lại trường cũng đúng vào giờ tan học. Điều đó luôn luôn khiến tôi đặc biệt thích



Chương 13:

Tôi và Hà Lan càng ngày càng chơi thân với nhau . Những năm lớp bốn, lớp năm, hai đứa tôi không chỉ cặp kè với nhau trong lớp mà khi về nhà, tôi và Hà Lan cũng không rời nhau nửa bước.

Lúc này, tôi đà lớn, được quyền đi xuống chợ một ḿnh hoặc đi lông bông đâu đó trong làng mà không cần phải có người lớn đi kèm. Và, như không thể khác, tôi thường xuyên xuống chơi nhà Hà Lan.

Nhà Hà Lan ở cuối chợ Đo Đo, trên con đường dẫn đến giếng Cây Duối . Nhà nó tuềnh toàng, vách tre mái lá, thua xa căn nhà gạch của tôi . Nhưng nhà nó mát mẻ hơn nhà tôi nhiều . Phía sau nhà, lũy tre xanh suốt ngày kẽo kẹt và trên ngọn tre cao lủng lẳng những tổ chim chào mào, gió thổi ŕ rào qua kẽ lá và không ngừng phát ra những âm điệu du dương và êm ái tuyệt vời . Đằng sau lũy tre là cánh đồng rập rờn sóng lúa, lúc xanh ngát mạ non lúc trĩu chín bông vàng, mùa cày xới nồng nàn mùi phân ḅ và mùi đất ải .

Trước nhà Hà Lan, có một giàn thiên lư lấm tấm hoa vàng. Đă không biết bao nhiêu lần, tôi và Hà Lan ngồi dưới bóng mát của giàn thiên lư thơ mộng này chơi những tṛ chơi tuổi nhỏ. Với bọn con trai, tôi chơi đánh đáo, đánh bi, đá bóng và những tṛ rượt bắt. C̣n với Hà Lan, tôi phải chơi đánh chuyền, ô quan, nhảy ḷ c̣ và những tṛ con gái khác. Nếu không thế th́ Hà Lan sẽ nghỉ chơi tôi ra . Nó đă dọa tôi một lần rồi, khi tôi tỏ vẻ thờ ơ và nhầm lẫn lung tung khi rải sỏi trong tṛ chơi ô quan buồn chết được.


Ba Hà Lan có đôi mắt tuyệt đẹp, đó là đôi mắt mà Hà Lan thừa hưởng. Ông chẳng quan tâm ǵ đến sự có mặt của tôi trong nhà. Đôi mắt của ông thường xuyên hướng lên bầu trời, dơi theo những tia nắng và những đám mây . Ông nghĩ ngợi về thời tiết và mùa màng. Ông chẳng nghĩ đến tôi .

Mẹ Hà Lan lại khác. Bà rất mến tôi và bày tỏ sự quí mến đó bằng cách kẹp rổ vạ nách và bắt ghế đứng lên hái hoa thiên lư xuống nấu canh mời tôi ăn. Dĩ nhiên tôi không từ chối . Trong bữa ăn, tôi vừa húp canh x́ xụp vừa lơ đăng nghe mẹ Hà Lan kể chuyện ông nội tôi đă cứu sống bà trong một cơn bệnh thập tử nhất sinh như thế nào . Ông nội tôi hốt thuốc bắc, đă qua đời lúc tôi mới ba tuổi, nhưng mẹ Hà Lan kể về ông nội tôi với giọng điệu như nói về một người c̣n sống, giọng nói cảm động của mẹ Hà Lan xen lẫn với những tiếng lích chích của bầy chim sâu đang căi nhau sau hè. Và tôi mường tượng nghĩ đến ông tôi, một h́nh ảnh đă xa xăm lắm.

Nhưng không phải chỉ có tôi đến chơi nhà Hà Lan. Nó cũng hay lên chơi với tôi và chị Quyên. Thời gian này, chị Nhường và cô Thịnh không có nhà. Trường làng tôi chỉ mở tới lớp năm, lên lớp sáu chị Nhường và cô Thịnh phải ra trường huyện.

Bác tôi cho chị Quyên đi học trễ. Chị học sau tôi và Hà Lan hai lớp, nhưng điều đó không ngăn cản ba đứa tôi chơi với nhau rất tâm đầu ư hợp.

Thỉnh thoảng, vào những ngày cuối tuần, chị Nhường và cô Thịnh xách gói về thăm làng. Nhưng điều đó chẳng khiến tôi xúc động chút nào . Chị Nhường và cô Thịnh đă lên lớp tám, tự coi ḿnh là người lớn, đă từ lâu chẳng thèm chơi với bọn nhăi nhép chúng tôi




Chương 14:

Trong hai người bạn gái c̣n lại lúc bấy giờ, tôi thích Hà Lan hơn chị Quyên nhiều .

Chị Quyên là đứa gan góc của làng tôi . Như đất đai dưới chân núi Phượng, chị thừa sức mạnh và nghị lực. ở trường cũng như ở nhà, chị thường xuyên đánh nhau với bọn con trai, và chị luôn luôn thắng mặc dù đôi khi sự thắng lợi được đánh dấu bằng những vết bầm trên người chị.

Thỉnh thoảng vẫn có những xung đột không trách khỏi giữa tôi với chị Quyên, và dĩ nhiên phần thua luôn luôn thuộc về tôi . Kết thúc một trận chiến, h́nh ảnh cuối cùng bao giờ cũng là tôi nằm bẹp dưới đất, chị Quyên đè lên người, tay chẹn ngang cổ tôi, miệng đắc chí hỏi:

- Ngạn chịu thua chưa ? <

Những lúc đó, tôi không có cách nào khác là gật đầu .

V́ vậy bên cạnh chị Quyên, tôi không có dịp chứng tỏ được phần đàn ông của ḿnh. Chị con trai hơn tôi nhiều . Chị luôn luôn là chị, tôi luôn luôn là em. Với những nắm đấm rắn rỏi của chị, điều đó khó thay đổi được.

Quan hệ giữa tôi với Hà Lan hoàn toàn khác. Mặc dù đôi lúc hơi bướng bỉnh, Hà Lan bao giờ cũng là một người bạn gái dịu dàng, thậm chí có lúc yếu đuối . Nó cần sự che chở của tôi và tôi rất kiêu hănh về điều đó. Rất nhiều năm về sau này, tôi hiểu rằng hồi đó Hà Lan đă đánh thức và làm thỏa măn trong tôi cái khả năng bảo vệ phái yếu của một người đan` ông mười tuổi, điều tôi không t́m thấy cả trong sự cách biệt tuổi tác của chị Nhường và cô Thịnh lẫn trong sức mạnh tự nhiên của chị Quyên. Mẹ tôi lại sinh em gái quá trễ, chẳng được tích sự ǵ, chỉ tổ làm tôi bực ḿnh v́ phải suốt ngày dỗ cho nó thôi khóc nhè, một công việc chán ngấy .

Nhà Hà Lan ở gần chợ, v́ vậy mỗi lần xuống chơi nhà nó, hai đứa tôi thường rủ nhau đi lang thang trong chợ. Chúng tôi dạo bước tha thẩn qua các gian hàng, sung sướng ngắm nghía tất cả mọi thứ, sung sướng chỉ trỏ vào các hộp ch́ màu, những viên bi và những ṿng xuyến, sung sướng khoe với nhau những mơ ước của ḿnh, những mơ ước nhỏ nhoi, chân chất và buồn cười .

Trước khi ra về, bao giờ tôi và Hà Lan cũng đứng chôn chân hằng buổi trước mẹt hàng nơi góc chợ trên đó bày la liệt những con vật nặn bằng bột, nhuộm đủ màu sặc sỡ. Cũng như các sạp tạp hóa lung linh và bí ẩn, những con vật lộng lẫy này đă khiến tôi mê mẩn suốt quăng đời thơ ấu . Măi đến bây giờ, tôi vẫn c̣n yêu thích chúng và mỗi khi t́nh cờ bắt gặp món đồ chơi tuyệt vời này bày bán đâu đó ở một góc đường, tôi thường mua hàng chục con đem về bày trên bàn và ngắm nghía chúng bằng tất cả ḷng say mê và hồi hộp, nỗi nhớ tiếc và buồn rầu, biết rằng ḿnh đă ở quá xa sân ga tuổi nhỏ.

Hồi đó, chúng tôi không có tiền mua . Tôi và Hà Lan chỉ đứng để ngắm cho thỏa thích và nh́n những đứa có tiền mua bằng ánh mắt ao ước và ghen tị. Mỗi khi có một thằng nhóc hoặc một con nhóc nào tiến lại, hiên ngang đặt tờ giấy bạc xuống mẹt để lấy đi một con mèo tam thể hay một con gà trống có chiếc mào đỏ với bộ cánh ḷe loẹt, tôi cảm thấy đau khổ như bị ai cướp mất một cái ǵ.

Thỉnh thoảng, chúng tôi cũng mua được ước mơ của ḿnh. Đó là những khi hiếm hoi được mẹ cho tiền, tôi chạy vù xuống nhà Hà Lan, tay nắm chặt tờ giấy bạc, ḷng cứ nơm nớp sợ đánh rơi dọc đường. Tôi hớn hở kéo Hà Lan ra chợ và sau khi chọn lựa và trang căi hàng buổi, chúng tôi bê về nhà những con vật đẹp đẽ và ḷng đầy hân hoan, chúng tôi đặt chúng dưới giàn hoa thiên lư. Trên mặt đất lốm đốm nắng ấy, tôi và Hà Lan đă nằm ḅ ra bên nhau, thận trọng chiêm ngưỡng và đùa nghịch với những con thú nom kỳ dị và huyền hoặc như thể vừa bước ra từ những câu chuyện kể của bà tôi .



Chương 15:

Không chỉ ở nhà, ở trường tôi cũng luôn t́m cách làm vui ḷng Hà Lan. Không hiểu sao, ngay từ nhỏ, tôi rất sợ những giọt nước mắt. Tôi sợ nh́n thấy Hà Lan khóc. Đứng trước nỗi buồn của một người con gái, tôi luôn luôn xốn xang và cảm thấy ḿnh có lỗi trong chuyện đó, mặc dù nhiều khi nguyên do của nỗi buồn chẳng dính dáng ǵ đến tôi .

Bao giờ tôi cũng muốn nh́n thấy Hà Lan cười . Tôi muốn nó vui vẻ suốt ngày . Có lẽ v́ sự mong mỏi thầm kín đó, tôi không bao giờ từ chối Hà Lan một cái ǵ.

Trường tôi có một cái trống to thật to, treo ngoài hiên, giữa lớp bốn và lớp năm. Tiếng trống kêu lớn, vang rất xa, mỗi lần gióng lên, cả làng đều nghe thấy . Nhờ vậy, dù đang mải chơi, hễ nghe tiếng trống đi học đổ hồi, mọi đứa trẻ trong làng đều vội vă ôm cặp đến trường.

Tất cả học tṛ trường tôi đều mê đánh trống. Được cầm lên cây dùi nặng chịch thẳng tay giáng vào mặt trống da ḅ để nghe âm thanh dội lên, lan ra xa và ngân nga không dứt đằng sau các lũy tre là niềm mơ ước cháy bỏng của mỗi đứa chúng tôi .

Nhưng chỉ có học tṛ lớp năm mới được thầy hiệu trưởng giao nhiệm vụ đánh trống, các lớp khác không được rớ vào . V́ vậy, hồi c̣n ở các lớp dưới, cứ sắp đến giờ ra chơi, tôi và Hà Lan thường rủ nhau xin phép thầy cô đi ra ngoài . Chúng tôi lần ṃ đến chỗ lớp năm, đứng quanh quẩn trước cửa, chờ cho anh học tṛ được phân công đánh trống bước ra, hai đứa tôi liền lẽo đẽo theo sau và năn nỉ đến khô nước miếng để xin được đánh ké.

Thường thường chúng tôi bị từ chối thẳng thừng. Nhưng cũng có khi lời khẩn khoản mếu máo của chúng tôi được chấp nhận. Trong những giây phút hạnh phúc hiếm hoi đó, chúng tôi vô cùng mừng rỡ và nỗi xúc động khiến chân tôi như quíu lại .

Đánh dứt một tiếng trống, anh học tṛ lớp năm cực kỳ rộng lượng kia ch́a cái dùi trước mặt tôi:

- Nè, đánh đi !

Không đợi nhắc đến lần thứ hai, tôi vội vă chộp lấy cái dùi nặng ́, cố hết sức đánh mạnh vào mặt trống và sướng rêm người khi nghe tiếng trống vang như sấm dưới tay ḿnh. Tôi c̣n đang nghệt mặt thưởng thức cái âm thanh dùng dằng chưa chịu dứt kia th́ anh học tṛ lớp năm đă giục:

- Đánh một cái nữa! Nhanhh lên!

Lúc đó, tôi mới sực tỉnh, và vội vàng đưa dùi cho Hà Lan:

- Mày đánh đi! Đánh m𓉋nh vào!

Hà Lan hí hửng cầm lấy cây dùi và mím môi đánh thật mạnh. Nhưng nó con gái sức yếu, tiếng trống nghe xụi lơ . Anh học tṛ lớp năm liền giằng lấy cái dùi, bĩu môi trách:

- Đánh vậy mà cũng đ̣̣i đánh! Đưa đây tao đánh lại!

Anh bực bội nện một phát thật lực lên mặt trống rồi cầm dùi bỏ đi một mạch.

Tôi liếc Hà Lan, thấy mặt nó buồn thiu, liền nói:

- Mày đừng lo! Mai mốt màày đánh, tao cầm tay cho mày đánh. Như vậy sẽ mạnh hơn.

Nghe tôi nói như vậy, Hà Lan hết buồn ngay . Nó nh́n tôi bằng đôi mắt long lanh và cười tươi thật tươi .

Cho đến khi lên lớp năm th́ tôi chẳng phải xin xỏ ai . Cứ sắp đến giờ ra chơi là tôi tót ra khỏi lớp, giành lấy cây dùi trước những đứa khác. Trống ra chơi ba tiếng, bao giờ tôi cũng đánh hai tiếng đầu, Hà Lan đánh tiếng chót. Khi Hà Lan đánh, tôi phải cầm tay nó tiếp sức.

Chúng tôi c̣n được đánh cả hồi trống tan trường. Trống tan trường đánh sướng tay hơn trống ra chơi, v́ được đánh một hồi dài . Trống tan trường, đứa khác đánh th́ không sao, tiếng trống vang lên suôn sẻ và đều đặn, nhưng đến khi tôi đánh, lần nào tiếng trống cũng bị ngắt quăng. Đó là khi tôi trao dùi cho Hà Lan đánh nốt phần c̣n lại .



Chương 16:

Hà Lan thích đánh trống, tôi trở thành tên cướp nhanh nhẹn và hung hăn nhất trong lớp. ít khi nào chiếc dùi trống lọt vào tay đứa khác. Điều đó chỉ xảy ra khi tôi bị ba, bốn đứa hùa vào bao vây và sau khi liều ḿnh chống trả kịch liệt, tôi thất thế bị chúng hè nhau vật xuống đất và tước lấy chiếc dùi trên tay . Những lúc đó, tôi đau v́ chảy máu mũi th́ ít mà đau v́ không đem lại được niềm vui đánh trống cho Hà Lan th́ nhiều, và tôi khẽ liếc Hà Lan bằng ánh mắt áy náy xen lẫn buồn rầu .

Hà Lan không quan tâm đến nỗi day dứt của tôị Nó bắt tôi ngồi ngửa mặt lên trời, không được cựa quậy và giữ tư thế đó lâu thật lâu . C̣n nó th́ chạy đi hái một thứ lá ǵ đó, ṿ nát trong tay rồi nhét vào mũi tôi . Nó bảo:

- Lá này hay lắm! Ngạn ng𓒏i yên một lát, mũi Ngạn hết chảy máu liền!

- Lá ǵ vậy ? - Tôi hỏi .
>
- Hà Lan không biết.

Tôi há hốc miệng:

- Không biết sao mày nhét vô mũ;i tao ? Lỡ lá dại th́ sao ?

Hà Lan mỉm cười, trấn an tôi:

- Không phải lá dại đâu .. Mỗi lần Hà Lan bị chảy máu cam, mẹ Hà Lan thường hái lá này nhét vô mũi Hà Lan. Nhét vô một hồi, máu ngưng chảy liền.

Nghe Hà Lan nói vậy, tôi yên tâm ngồi ngửa cổ lên trời, và trong khi chờ cho mũi hết chảy máu, tôi lặng lẽ ngắm những cánh diều sặc sỡ đang bay lượn trên cao và ngạc nhiên thấy chúng đôi khi thực hiện những cú lộn nhào ngoạn mục, tưởng sắp rơi xuống đất, để rồi bất thần vươn ḿnh lên một cách kiêu hănh, có vẻ như muốn thi tài với những cụm mây hồng đang lững lờ trôi về phương Nam và càng lúc càng bị hoàng hôn nhuộm tím.

Nhưng những cảnh tượng đẹp đẽ đó không làm tôi nguôi ngoai nỗi ấm ức trong ḷng. Tôi nói với Hà Lan:

- Ngày mai, tao sẽ giành đტợc cái dùi trống cho mày coi!

- Thôi, Ngạn đừng giành nnhau nữa! - Hà Lan can tôi .

- Tao sẽ giành! - Tôi nói, giọ;ng cương quyết.

Hà Lan nh́n tôi bằng ánh mắt lo âu:

- Ngạn sẽ đánh nhau ભến chảy máu mũi mất!

Tôi vẫn bướng bỉnh:

- Đánh th́ đánh chứ s𓒟 ǵ! Chảy máu mũi th́ mày lại hái lá nhét vô mũi tao!

Và ngày hôm sau tôi lại đánh nhau thật. Tôi lại chảy máu mũi và Hà Lan lại "chữa trị" cho tôi . Nhưng lần này tôi chẳng thấy đau . Tôi đă giành được dùi trống. Cho Hà Lan.



Chương 17:

Hồi c̣n học vỡ ḷng, v́ bênh vực Hà Lan, tôi đă hạ gục thằng Ḥa và sau đó tôi đă bị thầy Phu phạt đến ngất xỉu giữa sân trường. Tôi đă tham gia những trận đánh long trời trong vườn ông Cửu Hoành để giành lấy cho Hà Lan những trái thị hiếm hoi . Bây giờ, để thỏa măn ư thích của Hà Lan, tôi lại nện nhau nhừ tử v́ cái dùi trống.

Nhưng không phải chỉ có vậy . Suốt những tháng năm thơ ấu, đi bên cạnh Hà Lan, tôi đă biết bao nhiêu lần vào sinh ra tử, người đầy thương tích.

Có ai đó đă đem khoe với Hà Lan những cái trứng chim. Những cái trứng chim sẻ xinh như những viên cuội tṛn thỉnh thoảng chúng tôi vẫn nhặt được ở ven bờ suối Lá. Hà Lan liền nói với tôi nó muốn có những cái trứng chim giống hệt như vậy . Tôi liền nói với nó chuyện đó dễ ợt.

Thế là trưa chủ nhật nắng chang chang, đợi cho ba mẹ tôi ngủ say, tôi rón rén leo xuống khỏi giường, nhón gót đi ra cửa và chạy vù xuống nhà Hà Lan. Nó dẫn tôi ra sau hè và tôi nh́n thấy cái thang đang dựng cạnh đống rơm cao ngất kế chuồng ḅ.

Mỗi đứa một đầu, chúng tôi khệ nệ vác cái thang đến trường. Đi đường lớn sợ bị người quen bắt gặp, méc lại với ba tôi, tôi dẫn Hà Lan men theo những bờ ruộng lồi lơm. Chúng tôi đi té lên té xuống, bùn văng đầy mặt nhưng ḷng đầy háo hức.

Đi một hồi, đến trường, Hà Lan ngồi dựa lưng vô tường nghỉ mệt, c̣n tôi th́ đi t́m tổ chim. Ngày nghỉ, các lớp học vắng hoẹ Tôi đi rảo dọc theo những bờ tường, mắt nh́n chăm chăm lên đầu hồi . Chim sẻ thường làm tổi trên đầu hồi . Chỗ nào có tổ chim sẻ, chỗ đó bao giờ cũng có rơm rác ḷi ra ngoài . Chúng không biết che giấu chỗ ở của ḿnh như những loài chim khác.

T́m được tổ chim, tôi và Hà Lan vội vă khiêng thang dựng vào tường. Xong, Hà Lan giữ chân thang, c̣n tôi leo lên. Phần lớn tổ chim đều có trứng. Điều đó khiến tôi vô cùng mừng rỡ. Tôi cẩn thận nhặt từng trứng một bỏ vào túi áo rồi tuột xuống đất. Hà Lan đem sẵn một túi ny-lông. Nó bỏ tất cả trứng vào đó.

Tôi trèo lên hết ổ chim này đến tổ chim khác. Túi ny-lông trên tay Hà Lan chẳng mấy chốc đă đầy những trứng là trứng. Hà Lan rất sung sướng. Nó cười luôn miệng. Nhưng dù Hà Lan không cười, tôi cũng đọc được điều đó trong đôi mắt long lanh của nó và trong cách nó đong đưa cái túi trên tay .

Hà Lan không phải bao giờ cũng hoàn thành nhiệm vụ được như tôi . Tôi giao nó giữ chân thang và dặn nó giữ thật chắc để tôi trèo lên. Nhưng lắm lúc, khi tôi vươn người qua phải hay qua trái để tḥ tay ṃ mẫm trong các tổ chim nằm sâu dưới mái ngói, cái thang bỗng nhiên chao qua chao lại và cuối cùng ngă chổng kềnh, lôi cả tôi theo khiến tôi té đập đầu xuống đất, trán sưng vù.

Những lúc đó, Hà Lan hốt hoảng chạy lại . Nó đỡ tôi dậy và sờ tay lên trán tôi, lo lắng hỏi:

- Ngạn té đau không?

Tôi đau đến buốt óc nhưng cố ra vẻ thản nhiên:

- Không đau .

Hà Lan ngạc nhiêu:

- Trán u một cục mà không ૕au ?

Tôi hốt hoảng sờ tay lên trán:

- U một cục hả ?

- ừ.

- Lớn không?

- Lớn.

Tôi rờ rẫm cục u một hồi rồi thở dài:

- Bây giờ tao mới thấy &đau! - Và tôi vội vă nói thêm - Nhưng mà đau sơ sơ .

- Để Hà Lan xức dầuu cho Ngạn nghen!

- Dầu đâu ?

- Dầu đây nè!

Vừa nói, Hà Lan vừa lấy từ trong túi áo ra một lọ dầu cù là. Nó mở nắp, quẹt dầu bôi lên trán tôi .

Tôi lim dim mắt, mắt cảm động hỏi:

- Dầu của ai vậy ?

- Của mẹ Hà Lan.

- Bộ lúc nào mày cũng bỏ lọ dầu trong túi hả ?

Hà Lan cười:

- Đâu có ! Hồi năy, trư𓁋c khi đi, Hà Lan mới lấy lọ dầu đem theo . Hà Lan biết thế nào Ngạn cũng bị u đầu .

Tôi bĩu môi:

- Xạo đi mày ! Làm sao mày bi&##7871;t được?

- Biết chứ ! Ngạn chuyênn môn đánh nhau, lại chúa hay té, thế nào chẳng u đầu !

Hà Lan nói đúng quá, tôi hết đường căi, đành phân trần:

- Nhưng hôm nay tao té là tại mmày chứ bộ ! Có mỗi một việc giữ thang mà mày làm cũng không ra hồn !

Trước sự hăng hái kết tội của tôi, Hà Lan xụi lơ:

- ừ, tại Hà Lan.

ánh mắt buồn bă của nó khiến tôi xốn xang khôn tả. Tôi bối rối nói:

- Thực ra th́... không phải t&ại mày đâu ! Cái thang đổ là do tao . Tao cứ nhoài tới nhoài lui .

Thấy tôi sẵn ḷng xóa tội cho nó, Hà Lan mừng lắm. Niềm vui của nó khiến tôi vui lây . Tôi liền hào hứng:

- Bây giờ mày ráng giữ thang ccho chắc, tao trèo lên lấy trứng tiếp.

Hà Lan chớp mắt:

- Ngạn c̣n u đầu kia mà !!

Tôi cười:

- Không sao đâu ! Tao hết ભau rồi .

Thế là tôi lại tiếp tục trèo lên các tổ chim. Hà Lan lần này cẩn thận hơn, nó mím môi ôm chặt chân thang. Nhưng chỉ được một lát sau, tôi vừa nhúc nhích, cái thang lại nghiêng qua một bên, hất tôi xuống. Nhưng tôi không bị dập trán. Mà dập mũi, máu chảy thành ḍng.

Tôi lại phải nằm lăn ra đất, mặt ngửa lên trời, cho Hà Lan hái lá nhét đầy hai lỗ mũi .



Chương 18:

Hà Lan nói đúng, tôi là chúa đánh nhau, chúa leo trèo, chúa té ngă. Chơi với tôi một thời gian Hà Lan trở thành một người nữ cứu thương bất đắt dĩ.

Năm học lớp năm là năm tôi đánh nhau dữ dội nhất. Chuyện đánh nhau lúc bấy giờ đă trở thành chuyện cơm bữa . Chúng tôi đánh nhau hàng ngày và dường như suốt năm học cuối cùng ở bậc tiểu học, đánh nhau là tṛ chơi duy nhất của chúng tôi .

Ngay từ đầu năm, lớp đă chia thành hai phe . Một phe do thằng Toản cầm đầu, một phe do tôi làm thủ lĩnh. Ngày nào chúng tôi cũng đến trường thật sớm, trước giờ vào học cả tiếng đồng hồ. Quẳng tập lên bàn, chúng tôi kéo nhau ra sân và lao vào đánh nhau . Chúng tôi quần thảo túi bụi, thủ lĩnh so tài với thủ lĩnh, quân sĩ so tài với quân sĩ. Chúng tôi vừa đánh vừa rượt nhau quanh sân, bụi bay mù trời, tiếng bọn con gái thét the thé. Đến khi tiếng trống vào học vang lên, trận chiến mới tạm lắng dịu để rồi bùng nổ dữ dội hơn vào giờ ra chơi . Quả thật, chúng tôi không làm sao chấm dứt được cái tṛ chơi khủng khiếp và đầy tính đàn ông này, nhất là một khi nó được bắt đầu một cách tốt đẹp đến mức không một đứa nào trong chúng tôi giữ ḿnh được lành lặn trong ngày đầu ra quân.

Trong thời kỳ chiến tranh ác liệt đó, Hà Lan là một cánh tay đắc lực của tôi . Khi tôi lên đường ra trận, nó ngồi trong lớp giữ cặp, giữ dép và giữ aó cho tôi . Khi tôi quay về, dù bại trận hay thắng trận người vẫn đầy những vết xây xát và những vết bầm, Hà Lan lại loay hoay xức thuốc cho tôi . Lúc bấy giờ, Hà Lan không chỉ bỏ theo người lọ cù là mà trong cặp nó có đủ cả bông băng, thuốc tím, dầu khuynh diệp... hệt như một cái túi cứu thương. Chỉ thiếu mỗi chai thuốc đỏ. Tôi không xức thuốc đỏ. Tôi không dại ǵ đánh dấu trên người ḿnh để lănh thêm những trận đ̣n của ba tôi, ngoài những cú đấm của phe thằng Toản.

Năm học cuối cùng của tôi ở trường làng đă diễn ra như vậy . Một bên là những trận đánh dai dẳng và đầy thương tích với thằng Toản và đồng bọn, một bên sự săn sóc êm ái và dịu dàng của Hà Lan.

Hồi đó, tôi rất biết ơn Hà Lan. Nhờ nó, những vết thương trên người tôi rất chóng lành. Những vết thương thể xác bao giờ cũng chóng lành. Có phải vậy không, Mắt Biếc?



Chương 19:

Thi đậu vào lớp sáu, tôi và Hà Lan ra trường huyện. Phân nửa học tṛ lớp năm ra trường huyện. Những đứa thi rớt ở lại làng. Có đứa học đúp lại lớp năm. Có đứa nghỉ học hẳn, ở nhà phụ giúp cha mẹ.

Tôi ra huyện, ở nhà bà Năm Tự, nơi cô Thịnh và chị Nhường đang trọ học. Bà Năm Tự nom khá giống bà tôi, cũng nhỏ người, hiền lành, miệng lúc nào cũng nhai trầu, cái ống nhổ luôn luôn nằm dưới đầu giường. Những năm ở trọ nhà bà Năm Tự, tôi nhớ măi món canh rau dền. Trong vườn của bà, rau dền vô thiên lủng, chúng mọc chen chúc với cỏ dại và sinh sôi nảy nở bất tận. Chiều nào bà Năm Tự cũng cắp rổ ra vườn hái rau theo, nhưng tôi không hái rau dền cùng bà. Tôi thích lùng sục trong các bụi rậm để hái bông dủ dẻ hơn. Bông dủ dẻ màu vàng, cánh cứng, lớn bằng đầu ngón tay cái, thơm lừng mùi dầu chuối . Bỏ một bông dủ dẻ trong túi áo, ba ngày sau người c̣n thơm ngát.

Bà Năm Tự không cần tôi hái rau giúp bà. Rau dền mọc um tùm, chỉ cần quơ tay ra là hái được cả nắm. Bà rủ tôi ra vườn là để nói chuyện cho đỡ buồn. Chồng chết, con trai lớn đi lính ở tít Ban Mê Thuột, bà sống thui thủi một ḿnh, buồn hiu . Cô Thịnh và chị Nhường nghe chuyện của bà chán rồi, không muốn nghe nữa, bà quay sang trút nỗi buồn lên tôi . Dĩ nhiên chỉ có một ḿnh bà nói, c̣n tôi nghe, tiếng được tiếng mất. Tôi lơ đăng nghe bà, mắt láo liên t́m bông dủ dẻ, c̣n chân th́ khua khoắng các bụi cỏ cho châu chấu bay ra từng đàn coi chơi .

Bà Năm Tự nấu canh ra dền rất ngon nhưng chiều nào cũng ăn món đó, tôi đâm ngán. Tôi, cô Thịnh và chị Nhường liền chuyển sang tấn công dĩa cá rô chiên và chén đậu phộng rang dầm nước mắm, nhường tô canh lại cho bà. Bà Năm Tự chẳng hều phật ư về chuyện đó. Chiều nào bà cũng lẳng lặng ăn hết một tô canh. Suốt bốn năm tôi trọ ở nhà bà, h́nh ảnh kinh hoàng đó cứ lặp đi lặp lại . Không một buổi chiều nào, trên mâm cơm vắng bóng tô canh quỉ quái đó. Vậy mà lũ rau dền chết tiệt trong vườn vẫn không chịu tàn lụi, chúng cứ mỗi ngày một tốt tươi .



Chương 20:

Hà Lan không phải ở trọ như tôi . Nó ở nhà ông chú. Chú nó chạy xe cho một hăng xe đ̣ thành phố, có đại lư ở huyện.

Nhà chú nó ở khác phía với nhà bà Năm Tự nên tôi và Hà Lan không thể đi chung với nhau như hồi c̣n học ở trường làng.

Đến lớp, chúng tôi cũng không c̣n dịp ngồi cạnh nhau nữa . ở trường trung học, con trai ngồi riêng, con gái ngồi riêng. Hà Lan ngồi ở bàn đầu dăy bên trái, tôi ngồi ở bàn cuối dăy bên phải, cách nhau như mặt trời mặt trăng.

Lên lớp sáu, chúng tôi lại phải mặc đồng phục. Con gái mặc áo dài trắng. Con trai áo trắng quần xanh, áo bỏ vô quần, gài dây nịt hẳn hoi . Cách ăn mặc chững chạc khiến chúng tôi lớn hẳn lên. Điều đó đối với tôi quả là một tai họa . Khi trở thành... người lớn, bọn con gái đâm ra không thèm chơi chung với đám con trai nữa . Hà Lan cũng vậy . Giờ ra chơi nói cứ lẽo đẽo đi theo đám bạn gái của nó, túm tụm dưới những hàng dương liễu chạy dọc theo hàng rào quanh trường. Đó là sân chơi bất di bất dịch của bọn con gái, c̣n bọn con trai chúng tôi th́ tung hoành trên khoảng sân mênh mông c̣n lại .

Suốt quăng đời trung học, Hà Lan ngày nào cũng ngồi lẫn trong những tà áo trắng dưới gốc dương liễu, bỏ mặc tôi với những buồn vui không người bày tỏ, những ước mơ xa vời và những trận đánh nhau ngày càng hiếm hoi nhưng không thiếu những vết bầm đáng giá, luôn luôn hoài vọng bàn tay chăm sóc năm nào .

Chỉ có những ngày cuối tuần, trở về thăm làng, tôi và Hà Lan mới trở lại là đôi bạn ngày xưa c̣n bé.

Chiều thứ bảy nào cũng vậy, cứ đến khoảng năm giờ là ba tôi chạy xe gắn máy ra huyện đón tôi về. Đến tuần thứ ba th́ mẹ Hà Lan nhờ ba tôi đón giúp cả Hà Lan. Đối với tôi, đó là một ngày đáng nhớ.

Dĩ nhiên Hà Lan không chịu ngồi chung với tôi ở yên sau . Nó mắc cở, điều trước đây chưa từng có. Tôi đành nhường yên sau cho nó, lên ngồi đằng trước với ba tôi .

Tôi ngồi nhấp nhổm như con cóc, chân đạp vào sườn xe, tay bám chặt ghiđdông, ḷng cứ lo nơm nớp. Tôi sợ té dọc đường. Té khi xe đang chạy, chắc chắn không chỉ u đầu và dập mũi . Mà tôi sẽ nằm quay lơ ra đất, chết thẳng cẳng. Nhẹ nhất cũng què tay hoặc quẹo cổ, Hà Lan sẽ nghỉ chơi với tôi . Nghĩ vậy, tôi gồng ḿnh nắm khư khư cái ghiđdông, tay mỏi nhừ. Tôi cứ nắm như thế, măi đến tận rừng Sim.

Rừng Sim nằm ở ven làng, cách giếng Cây Duối non bốn cây số. Bao giờ về ngang rừng Sim, ba tôi cũng dừng lại, để xe bên vệ đường và dắt tôi và Hà Lan vào rừng hái sim.

Có khi tôi và Hà Lan để mặc ba tôi đi sâu vào rừng hái sim một ḿnh, chúng tôi lon khom đi t́m bông dủ dẻ hoặc t́m hái những trái chà là trên những cành nhánh đầy gai . Gai chà là chích đau thấu xương, khi chảy máu tôi thường đưa ngón tay lên miệng ngậm, về đến nhà vần c̣n buốt.

Tôi và Hà Lan đều thích bông dủ dẻ, đứa nào cũng mê mùi thơm của nó. Riêng về khoản chà là, chỉ có ḿnh tôi thích. Thỉnh thoảng, mẹ tôi vẫn mua chà là ngoài chợ về cho tôi . Chà là ngoài chợ người ta bán từng lon. Ḿnh tôi ăn một lon, vẫn c̣n thèm, vẫn thấy như ... chưa ăn ǵ. Hà Lan lại khác, nó chê chà là tối mày tối mặt. Nó bảo trái chà là toàn hột là hột, ăn chán bỏ xừ. Nó khoái những trái trâm hơn.

Rừng Sim quê tôi trâm mọc rải rác. Thân trâm cao, mảnh, đàn bà con gái trong làng vào rừng nhặt củi, bao giờ cũng thích tha về những cành trâm khô găy . Trái trâm mọc thành từng chùm, tím như thuốc nhuộm, ăn vào miệng một hồi, miệng tím như ngậm mực.

Hà Lan thích trâm, tôi trèo lên cây, hái từng chùm trái liệng xuống cho nó. Nó bứt từng trái bỏ vào miệng nhằn lấy nhằn để. Trái trâm cũng chín phần hột một phần cơm, c̣n "chán bỏ xừ" hơn trái chà là, không hiểu sao Hà Lan lại thích. Nhưng tôi chẳng thèm thắc mắc, hễ Hà Lan thích là tôi phải chiều .

Tôi đóng vai con khỉ trèo cây, mê mải hái, đến khi tụt xuống đất, ngoảnh lại thấy Hà Lan lạ hoắc. Nó cười với tôi bằng đôi môi và hàm răng tím ngắt. Tôi bảo nó thè lưỡi ra, lưỡi nói hệt lá chuối nước.

Ba tôi bước ra thấy vậy, hoảng hồn. Không dám chở Hà Lan về nhà với dung nhan như vậy, ba tôi chở thẳng nó về nhà tôi, bắt nó lấy nước súc miệng rửa mặt sạch sẽ mới đưa nó về với mẹ nó.

Bà tôi hỏi tôi:

- Hà Lan sao vậy cháu ?

Tôi cười:

- Nó ăn trâm.

- Trâm ở đâu mà ăn?

- Trâm cháu hái cho nó. Cháu hái ở ttrong rừng Sim.

Bà tôi không hỏi nữa . Tự dưng bà nói:

- Con bé đó dễ thươngg.

C̣n tôi cũng tự dưng hùa theo:

- Đôi mắt nó giống h𓎻t đôi mắt ba nó, bà ạ !

Tôi nói không rơ ư lắm nhưng bà tôi hiểu tôi muốn khen đôi mắt của Hà Lan. Bà gật đầu va nói, giọng xa vắng:

- Nhưng dù sao đời nó s𓀭 khổ.

Những tiếng cuối cùng, bà hạ giọng nhưng tôi vẫn nghe rơ. Không hiểu sao, tôi lại buột miệng:

- Lớn lên, cháu sẽ cư𓐳i nó làm vợ, bà ạ !

Bà tôi giật ḿnh và nh́n tôi một thoáng. ánh mắt của bà cho tôi biết rằng bà xem điều tôi vừa nói là một ư định đứng đắn và chững chạc. Một lát, bà nói, giọng nghiêm trang:

- Bà cũng mong như vậy . <

Đến bây giờ, mỗi khi nhớ lại, tôi vẫn không cắt nghĩa được tại sao lúc đó tôi lại nói với bà tôi nhừng lời như vậy và tại sao bà tôi cũng lại nói với tôi những lời như vậy . Tuy nhiên đó là lần duy nhất hai bà cháu tôi tṛ chuyện với nhau như những người bạn lớn. Và dẫu là lần duy nhất, tôi không bao giờ quên. Cả bà tôi cũng vậy . Tôi biết bà vẫn nhớ như in những mong mỏi của bà. Cho đến lúc nhắm mắt, có lẽ bà vẫn tin rằng khi vắng bà, những chuyện c̣n lại trên mặt đất vẫn sẽ êm đẹp như ḷng bà hằng muốn.

Chương: 1 2 3 4 5 6 7 8