CHƯƠNG 6
Chương 51:
Tôi đậu tú tài năm đó, hạng b́nh, thuộc loại khá. Dũng rớt, chờ đi quân trường.
Nó trốn quân dịch đă ba lần, lần này khó thoát.
Dũng đi, tôi cũng đi . Tôi định vào Quy Nhơn, học sư phạm, mai mốt về làng dạy
học. Ba tôi muốn tôi học tiếp lớp mười hai, sang năm thi vào đại học nhưng tôi
t́m mọi cách thoái thác. Mẹ tôi chẳng có ư kiến ǵ rơ rệt, nghe tôi định trở
về làng, ở cạnh mẹ, mẹ thích lắm.
Trước ngày lên đường, tôi ghé Hà Lan. Nó có mang đă gần năm tháng, suốt ngày
mặc áo bầu rộng thùng th́nh. Nghe tôi sắp đi xa, nó buồn thiu . Nó nói:
- Ngạn đi rồi, Hà Lan không biết tṛ chuyện với ai .
Vừa nói, Hà Lan vừa nh́n tôi . ánh mắt thăm thẳm của nó gợi nhớ biết bao điều,
kỷ niệm chợt về vây bọc. Tôi xao xuyến khôn tả, vội nh́n ra sân, khẽ nói:
- Tôi ở xa nhưng lúc nào cũng nghĩ đến Hà Lan. Khi nào cần, Hà Lan cứ viết thư
cho tôị
Hà Lan chẳng nói ǵ, nó lặng lẽ gật đầu . Tôi cũng ngồi im và cảm thấy không
khí đột nhiên nặng nề. Tôi cố nói một câu ǵ đó nhưng nghĩ măi không ra, cứ
lúng túng một cách khổ sở. Xét cho cùng, tôi với Hà Lan chẳng ra bạn bè, chẳng
phải anh em, cũng chẳng phải t́nh nhân. Tôi từ giă nó như từ giă một mối t́nh
đổ vỡ, từ giă một lần để măi măi chia tay . Sắp có chồng, sắp có con, Hà Lan
trong trái tim tôi vẫn muôn đời là giấc mơ tuổi nhỏ. Nó chỉ là bóng h́nh trong
cổ tích của bà xưa .
Trước lúc ra về, tôi nh́n Hà Lan, băn khoăn hỏi:
- C̣n chuyện đám cưới, Dũng tính sao ?
Hà Lan chớp mắt, giọng bối rối:
- ảnh bảo đợi học xong chín tháng quân trường.
Tôi giật ḿnh nhủ bụng, như vậy đám cưới được tổ chức khi đứa bé đă được năm,
sáu tháng tuổi, thật bất tiện. Sao Dũng không làm đám cưới ngay bây giờ?
Bữa đó tôi về, ḷng không vui .
Chương 52:
Tôi tới Quy Nhơn như tới một thế giới mới . Con trai núi về thành phố biển,
chuyến hành hương tuyệt vời của con cháu Âu Cơ về xứ sở Lạc Long Quân gió cát
đă giúp tôi nguôi nỗi đau phượng vĩ.
Những ngày xa cách, ḷng tôi trầm lại và tôi thương Hà Lan nhiều hơn. Số phận
nó rốt lại chẳng sung sướng ǵ. Lúc nào cũng lo âu, lúc nào cũng phiền muộn,
nó như tổ chim chào mào trên lũy tre sau hè nhà nó trong những ngày băo lớn,
luôn phập phồng sợ gió cuốn bay đi . Bây giờ tôi chỉ mong Hà Lan t́m thấy hạnh
phúc trong đám cưới trễ tràng. Tôi cũng mong hai năm sư phạm chóng qua để tôi
sớm trở về làng rừng sim hoa tím của tôi xưa . Qui Nhơn trở thành những ngày
tháng đợi mong.
Lá thư đầu tiên Hà Lan gửi cho tôi là lá thư báo tin vui . Lá thư khá vắn tắt.
Nó cho biết nó vừa sinh con gái, đặt tên là Trà Long, thế thôi, ngoài ra chẳng
nói thêm chuyện ǵ khác. Tôi viết thư về thăm hỏi sức khỏe hai mẹ con, Hà Lan
cũng chỉ trả lời qua quít: mẹ khỏe con khỏẹ Nhưng đối với tôi, vậy là vui rồi
. Từ nay, Hà Lan sẽ không c̣n cảm thấy cô đơn trong ngôi nhà mênh mông của bà
cô giàu có. Nó sẽ không c̣n thấy lẻ loi, trống vắng trong những ngày dằng dặc
đợi Dũng về. Trà Long, cháu làm ngọn lửa sưởi ấm ḷng mẹ cháu, có phải không?
Trong những lá thư tiếp theo, tôi cũng chỉ thăm hỏi hai mẹ con. Tôi không đả
động ǵ đến Dũng, mặc dù tôi rất muốn biết thái độ của Dũng trước tin Trà Long
ra đời cũng như dự định của nó về đám cưới ra sao . Hà Lan cũng không nhắc đến
Dũng một lời . Nó cố ư phớt lờ, giống như tôi .
Thời gian lặng lẽ trôi qua, giấc ngủ tôi đêm đêm thơm nồng vị biển. Trong giấc
mơ, tôi thấy thơm nồng vị biển. Trong giấc mơ, tôi thấy Hà Lan dắt bé Trà Long
vào Qui Nhơn thăm tôi, hai mẹ con chạy nhảy trên ghềnh đá nhấp nhô, đùa giỡn
cùng sóng nước. Cũng như trong những lá thư của tôi, trong giấc mơ tôi không
có Dũng. Nó biến đâu mất.
Nhưng đó là giấc mơ . Trong thực tế, kết thúc thời gian huấn luyện tại quân
trường, Dũng trở về.
Dũng trở về, làm đám cưới, Hà Lan báo tin cho tôi trong một lá thư đầy nước
mắt, không phải cưới Hà Lan, mà cưới ... Bích Hoàng, cô gái Dũng đă từng bỉu
môi nhận xét "chỉ được cái mẽ ngoài, chán bỏ xừ". Hà Lan chỉ báo như vậy,
không b́nh luận ǵ thêm. Nhưng tôi biết, trái tim nó đang tan ra từng mảnh.
Tôi đọc đi đọc lại lá thư hàng chục lần, vẫn không hiểu sao mọi chuyện lại như
vậy . Tôi như kẻ mộng du trôi bồng bềnh giữa vùng khói sương hư thực, ḷng
trải qua muôn ngàn cảm giác khác nhau, bàng hoàng, sửng sốt, phẫn nộ, điên
cuồng và cuối cùng là nỗi mệt mỏi bao trùm.
Tôi xé vụn lá thư, vo tṛn, ném qua cửa sổ rồi uể oải đứng lên đi về phía
biển. Tôi ôm theo cây đàn như ôm người bạn nhỏ. Bây giờ chỉ có mày chia sẻ
cùng tao!
Ngồi trên ghềnh đá, sóng bủa mịt mù, tay tôi lướt trên phím đàn, và tôi nghe
tiếng ḷng tôi vọng về cố quận:
Từ thời xa xửa xa xưa nào
Em tôi đă yêu ai
Đă vô cùng hạnh phúc và vô cùng khổ đau
Để rồi trong buổi chiều ảm đạm nào
Em tôi đă nh́n thấy t́nh yêu
Như vết chém
Rời bỏ khoảng trời xanh mơ mộng
Trái tim em tôi đă trở về
Nằm ốm trong lồng ngực
Tiếng thở dài như mũi tên rung.
Ở phương trời xa, Hà Lan mấy tiếng thở dài sao trái tim tôi bồi hồi đến vậy .
Tôi nhớ em và tôi lại thương em. Ngày mai tôi sẽ vội vă đón xe về. Lúc này, em
cần có tôi bên cạnh, nương tựa, sẻ chia . Sức em có là bao, tôi không nỡ để
ḿnh em gánh nặng. Không có bờ vai tôi, em lấy đâu chỗ gục đầu để khóc vùi như
mưa bấc, dẫu em khóc người t́nh, nước mắt em cháy nám trái tim tôi, cường toan
không sánh nổi .
Tôi thẫn thờ ngồi trên băi biển suốt cả buổi chiều, cho đến lúc thủy triều
lên. Biển Qui Nhơn những ngày này sấm động. Biển có biết ǵ không?
Chương 53:
Tôi về lại Đo Đo làm ông giáo làng. Tôi dạy ở trường tiểu học năm nào và trở
thành đồng nghiệp của cô Thung và của các thầy cô trước đây từng dạy dỗ tôi .
Các thầy cô cũ thấy tôi về, mừng lắm. Hôm đầu tiên, cô Thung nh́n sững tôi và
kêu lên mừng rỡ:
- Ôi, thầy Ngạn đó hả ? Trông thầy khác hồi nhỏ dữ a !
Cách xưng hô của cô Thung khiến tôi ngượng đỏ mặt. Tôi bối rối nói:
- Cô đừng gọi em là thầy! Cô cứ kêu em bằng em như hồi xưa! - Bỗng dưng tôi
nhớ tới kỷ niệm ngày nào và buộc miệng - Hồi xưa em vẫn thường tranh nhau đi
... rót nước cho cô!
Cô Thung mỉm cười:
- Chuyện cũ, thầy nhắc làm chi! Hồi xưa khác, bây giờ khác! Hồi xưa thầy đi
học, c̣n bây giờ thầy đi dạy, làm sao tôi kêu thầy bằng em được!
Trước lư lẽ cứng nhắc của cô, tôi đành xuống nước:
- Vậy thôi, cô kêu em bằng tên! Cô đừng kêu bằng thầy, em áy náy lắm!
Cô Thung suy nghĩ một lát rồi gật gù:
- Vậy cũng được! Tôi sẽ kêu Ngạn là Ngạn!
Tôi mừng quưnh. Từ đó, các thầy cô trong trường đều bắt chước cô Thung, gọi
tôi bằng tên. Tôi là cái thằng Ngạn ngày xưa, trùm đánh nhau, chúa bị phạt,
bữa nào đi học về cũng rách quần rách áo, bươu cổ u đầu, nay đi học mấy năm
về, tự nhiên được xếp ngang hàng với thầy cô kính mến ngày xưa, tôi đâu dám.
Tôi nhớ chuyện ông Các-nô ngày xưa, làm tới đại tướng, về làng không quên ghé
thăm thầy cũ. Thầy giáo già đang dạy học tṛ, th́nh ĺnh thấy một ông tướng
oai vệ bước vào, cầu vai sáng lóe, vội vă nghiêm chào . Ông tướng liền ngả
nón, ṿng tay kính cẩn: "Thưa thầy, con là học tṛ Các-nô ngày xưa đây ạ!".
Tôi cũng vậy . Tôi là tṛ Ngạn ngày xưa . Bên cạnh các thầy cô thuở thiếu
thời, tôi luôn luôn là chú học tṛ nhỏ. Chú học tṛ ấy, bây giờ mới qua tuổi
hai mươi .
Chương 54:
Khi tôi về làng, trường tiểu học đă mở thêm lớp một. Lớp một hút gần hết trẻ
con trường thầy Phụ Học tṛ loe hoe, thầy dạy nấn ná thêm một thời gian, rồi
đóng cửa trường. Dù sao, thầy cũng đă già, sức khỏe không c̣n được như xưạ Bây
giờ thầy ngồi nhà dạy kèm dăm ba đứa trẻ, sống qua ngàỵ
Hôm tôi ghé thăm, thầy Phu không nhận ra tôị Tôi xưng tên, thầy mới nhớ. Thầy
kéo chiếc kính lăo xệ xuống sống mũi, nh́n tôi trân trân, giọng xúc động:
- Ngạn đấy ư ? Em về từ hôm nào ?
Tôi nh́n nụ cười lấp lánh những chiếc răng vàng của thầy, ḷng bồi hồi khôn
tả. Ngày xưa, ngày xưa bỗng hiện về. Sao tôi cứ nhớ măi ngày xưa ?
- Thưa thầy, em mới về ! - Tôi đáp khẽ.
Thầy đặt tay lên vai tôi:
- Em về chơi được bao lâu ?
Tôi chớp mắt:
- Thưa thầy, em về luôn. Em về dạy ở trường tiểu học làng ḿnh.
Nghe vậy thầy vui vẻ hẳn lên:
- Hay lắm, em chọn nghề dạy học ! Đó là một nghề khó nhọc nhưng cao quí em ạ !
Tôi dạ khẽ. Thầy lại gật gù:
- Nghe em về dạy học ở làng, thầy rất ngạc nhiên. Khi trưởng thành, không phải
ai cũng quay về chốn cũ. Làng quê ḿnh sỏi đá nhiều hơn thóc gạo, nghèo khó
muôn đời !
Giọng thầy bâng khuâng nghe buồn da diết. Lúc mới vào nhà, không thấy chị Hạnh
và thằng Ḥa đâu, tôi định hỏị Bây giờ, nghe thầy nói vậy, tôi không hỏi nữạ
Hai người con thầy hẳn đă đi lập nghiệp phương xạ Tự nhiên tôi nh́n thầy
thương cảm. Sống cô quạnh giữa xế chiều của cuộc đời, thầy đă mất đi vẻ quắc
thước, nghiêm nghị ngày nàọ Trước mặt tôi chỉ là một tuổi già thui thủi, cuối
đời ngồi lần đếm tháng ngày quạ
Khi chào thầy quay ra, tôi không giấu nổi tiếng thở dài, ngậm ngùi, u uẩn.
Chương 55:
Tôi đến chơi nhà Hà Lan khá thường xuyên. Bây giờ trong căn nhà phên tre mái
lá ấy có thêm một nhân vật mới: Trà Long.
Khi Trà Long được một tuổi rưỡi th́ Hà Lan gửi nó về ở với ông bà ngoạị Được
bà cô cấp vốn mở tiệm may, Hà Lan bận bù đầụ Vừa đi học may, vừa chạy thuê
nhà, lại phải lo chiêu mộ thầy thợ, Hà Lan không có th́ giờ chăm sóc Trà Long,
đành giao cho bà ngoạị
Lúc tôi về, Trà Long đă gần hai tuổị Nó giống hệt mẹ, xinh xắn, dễ thương, đôi
mắt đẹp di truyền ba thế hệ. Nhờ có nó bi bô suốt ngày, căn nhà đỡ trống vắng.
Mẹ Hà Lan hẳn đă vùi xuống đáy ḷng nỗi khổ tâm năm nàọ Mỗi lần đến chơi, bao
giờ tôi cũng bắt gặp bà vui vẻ đùa giỡn với cháụ
Tôi trở thành người bạn trai đầu đời của Trà Long, như trước đây bà tôi đă
từng là bạn gái của tôị Ba Hà Lan ít khi nựng cháu, ông có những mối quan tâm
riêng. Thương Trà Long, ông chỉ biểu lộ t́nh cảm của ḿnh bằng ánh mắt âu yếm
thầm lặng. Thường thường, ông chọc cho nó cười và trong khi nó cười chưa dứt,
ông bỏ ra sau hè với chiếc liềm hoặc những bó mạ trên taỵ
Tôi thương Trà Long với một t́nh thương đặc biệt. Nó là hóa thân nhỏ bé bỏng
của Hà Lan. Nó là sự nối dài số phận không may của mẹ nó. Ngay từ lúc lọt
ḷng, nó đă là đứa trẻ không cha và mới hơn một tuổi đă sớm rời khỏi ṿng tay
mẹ. Ngôi sao bản mệnh của cháu nằm lẩn khuất nơi đâu giữa bầu trời thăm thẳm,
đêm đêm chú mỏi mắt ḍ t́m sao chẳng thấy ? Cứ mỗi lần ngồi lặng ngắm Trà Long
dạo chơi quanh quẩn bên bộ ván, ḷng tôi không khỏi bâng khuâng.
Trà Long khoái cỡi ngựa, tôi chỏi hai tay hai chân, nằm bẹp xuống nền nhà, ḅ
loanh quanh cho nó ngồi ngất ngưỡng trên lưng. Trà Long khoái xem tṛ, tôi lấy
nhọ nồi bôi đầy mặt, giả làm khỉ, làm cọp, làm mèọ Tôi gầm gừ, tôi kêu meo
meo, khọt khẹt, nó thích lắm, cười ngặt nghẽọ
Trà Long đ̣i đi chơi, tôi cơng nó trên lưng, dạo khắp làng. Ban đêm, tôi cơng
nó ra chợ, rảo khắp các hàng quán, mua cho nó những con thú sặc sỡ bằng bột để
sung sướng nh́n nó nắm khư khư như những con thú trong tay với vẻ mặt thích
thú.
Hôm nào, bọn người bán thuốc dạo ghé làng, hai chú cháu lại chen chúc giữa
ṿng tṛn người bao quanh gốc bàng già giữa chợ, mải mê xem những tṛ biểu
diễn kỳ quặc và đầy xúc cảm. Những lần như vậy, khi rời khỏi chợ bao giờ Trà
Long cũng ngoẹo cổ ngủ trên vai tôi tự hồi nàọ Những lúc ấy, tôi cố đi thật
chậm, sợ Trà Long thức giấc và trong khi thận trọng đếm từng bước chân, tôi
lại nhớ Hà Lan ray rứt.
Chương 56:
Lần trước tôi về, Dũng và Bích Hoàng đă cưới nhau được mười ngàỵ Gặp tôi, Hà
Lan khóc như mưa, người tôi ướt đẫm. Quê tôi lắm băo lụt, lần này tôi về ngồi
bên cho nước mắt em dâng ngập ḷng tôị
Nước mắt dẫu đầy như biển khơi, khóc hoài cũng hết. Khóc một hồi, Hà Lan thôi
nức nở, ngồi ngó tôị Tôi nh́n nó, không nói một lờị Tôi thấy buổi chiều đang
dâng lên trong mắt biếc kiạ Tôi thấy hồn nó lặng thinh, câm nín.
Lần đó, tôi ở nhà bà cô Hà Lan suốt ba ngàỵ Bấy giờ sự sang trọng hay nghèo
hèn đối với tôi không c̣n ư nghĩa ǵ nữạ Tôi chỉ muốn Hà Lan thôi sầu tủị Tôi
không thể ở nhà cậu Huấn, dù Dũng không có nhà. Nó và Bích Hoàng đă tếch đi Đà
Lạt. Tôi cũng không thể ở nhà chị Nhường. Chị lải nhải suốt ngày khiến tôi
phát điên:
- Sao Ngạn không về sớm dự đám cưới anh Dũng ? Đám cưới lớn lắm !
Trong ba ngày ít ỏi sống bên nhau đó, tôi và Hà Lan không nhắc đến Dũng một
lờị Chúng tôi đùa giỡn với bé Trà Long. Tôi đưa hai mẹ con đi chơi đây đó cho
khuây khỏạ Chúng tôi chỉ nói với nhau về chuyện học tập, về những dự định
tương laị Tất cả chỉ có thế, cho đến ngày tôi trở lại Qui Nhơn. Trước lúc chia
tay, tôi chỉ nói mỗi một câu:
- Hà Lan hăy cố gắng ! Hăy nghĩ đến Trà Long !
Hà Lan gật đầu, đôi mắt u buồn vương vấn. Nó không tiễn tôi ra bến xẹ Nó chỉ
đứng tựa cửa trông theọ Mười tám tuổi, nó đă lâm vào nghịch cảnh, tôi vừa giận
lại vừa thương nó, bữa ra đi cứ dục dặc dùng dằng.
Cho đến lúc ra trường, tôi không về lại thành phố thêm một lần nàọ Tôi ở xa,
gửi thư thăm hỏị Hà Lan trả lời, thư có thư không, những trang giấy đă thôi
nḥe nước mắt. Điều đó giúp tôi yên tâm học tập. Tôi ở Qui Nhơn, đêm nằm nghe
tiếng biển, trong cơn mơ tôi thấy tôi trở về cố xứ, dạy học tṛ.
Một năm sau, tôi về thật. Tôi về giữa mùa phượng vĩ, bỏ lại sau lưng hai năm
lủi thủi học hành. Tôi ghé thăm Hà Lan, không thấy Trà Long đâụ Tôi hỏi, nó
bảo nó gửi Trà Long về ngoạị Những ngày này, Hà Lan tất bật. Ngược xuôi chuẩn
bị cho việc mở tiệm may, nó không có th́ giờ lo cho con. Nó cũng không có th́
giờ tṛ chuyện với tôị Tôi ở xa về, ôm trong ḷng hai năm thương nhớ mà chẳng
thể giăi bàỵ Tôi đạp xe ra ngoại ô, một ḿnh một bóng, ngồi lặng lẽ bên chân
cầu năm nào nh́n nước chảy, thấy t́nh ḿnh cuốn trôi đị
Nhưng tôi không trách Hà Lan. Nó quên nỗi buồn, nó vượt qua hoàn cảnh éo le để
vui cùng công việc, tôi mừng cho nó. Những bóng mây thôi giăng mờ mắt biếc,
thương một người, tôi c̣n mong mỏi ǵ hơn !
Chương 57:
Làng Đo Đo không có ǵ thay đổị Hôm tôi về, những trái duối chín vàng bên thềm
giếng năm xưa, hàng dâm bụt trước nhà lăo Tứ hớt tóc vẫn đỏ rực phía đầu làng.
Tôi đi qua chợ, những chiếc sạp chỏng chơ đang đứng nép vào nhau chờ đêm
xuống. Giữa chợ, những đứa trẻ tḥ ḷ mũi xanh đang chia phe đánh nhau và đuổi
quanh gốc bàng, miệng la chí chóẹ Tự nhiên tôi cảm thấy bồi hồị Tôi bắt gặp
h́nh ảnh tuổi thơ tôi ngày trước.
Tuổi thơ thương nhớ ấy có ḿnh tôi về lạị Bạn bè xưa tản mác nơi đâu, chỉ c̣n
lại lèo tèo dăm ba đứạ Bạn gái lại càng mất hút. Con gái quê tôi cứ đến tuổi
đôi mươi không hẹn mà cùng biệt ly quê xứ. Họ đi t́m lục biếc ở xa xăm, tiết
thanh minh mới rủ nhau về tảo mộ.
Thời niên thiếu rộn ràng kỷ niệm, cùng đi với tôi có những ai mà chẳng có lấy
một người về. Cô Thịnh sau khi thi đỗ tú tài hai, ở luôn ngoài thành phố. Cô
bỏ đại học, xin vào làm ở ngành ngân hàng, chuẩn bị lấy chồng. Chị Quyên, đứa
con gan góc, hiếm hoi của quê núi, cũng bỏ đi sau tám năm dài phụ gia đ́nh
buôn bán. Chị ra thành phố cùng chị Nhường coi tiệm vảị Hẳn chị chẳng c̣n là
chị Quyên của tôi xưạ
Tôi chẳng muốn nhắc đến Hà Lan. Hà Lan đă xa cách quê làng ngay từ khi vừa giă
từ trường huyện. Hoa chưa trôi, ḷng của nó đă sớm bèo dạt, những bản t́nh ca
của tôi chẳng níu giữ được ǵ. Nhưng chẳng hiểu sao, nó xa tôi mà ḷng tôi
không thể nào xa nó. Mỗi chiều, nghe tiếng trống tan trường vang lên rộn ră
ngoài hiên, tôi lại thẫn thờ nhớ về Hà Lan da diết. Ngày nào giành nhau đánh
trống, tôi chảy máu mũi ṛng ṛng phải nằm ngửa đầu ngắm diều bay cho Hà Lan
nhét lá, ngày nào sao như mới hôm qua
Chương 58:
Dù sao tôi cũng c̣n có mẹ. Mẹ tôi bảo tôi lấy vợ. Tôi lắc đầu nói chờ vài năm
nữạ Những lúc đó, mẹ tôi thở dàị Mẹ thở dài mà mẹ có biết ǵ không ? Mẹ giận
tôi th́ tôi đành chịụ Ḷng tôi xốn xang nhưng t́nh trong đâu thể riêng ngoài,
mẹ chẳng giống bà, tôi đâu dám nóị
Bên cạnh mẹ, tôi c̣n có Trà Long. Ngày nào tôi cũng xuống chơi với nó. Thấy
tôi đến, nó rất mừng. Mỗi lần đến, tôi đều đem phấn cho nó. Nó cầm phấn vẽ
nguệch ngoạc đầy nền nhà khiến sau đó tôi phải chùi toát mồ hôị Nó c̣n bày ra
lắm tṛ nghịch ngợm khác nữạ Có lần thấy tôi nướng khoai, nó bắt chước cho tay
vào bếp trấu, phồng rộp cả da, báo hại tôi phải kiếm mật ong xức suốt một
tuần.
Trà Long thông minh, hiếu động nhưng thể chất không được khỏẹ Nó ốm luôn. Cùng
với mẹ Hà Lan, tôi đă thức suốt bao đêm bên cạnh giường nó, ḷng thắt lại v́
lo âụ Khi ốm, Trà Long trông yếu ớt vô cùng, tay chân không nhúc nhích nổị Vậy
mà, vừa khỏe dậy, nó đă chạy nhảy tung tăng và nói líu lo như sáọ Măi đến năm,
sáu tuổi Trà Long mới hết ốm vặt.
Thỉnh thoảng, tôi dẫn Trà Long ra thành phố thăm Hà Lan. Được đi chơi xa, Trà
Long thích lắm. Ngồi trên xe đ̣, nó hỏi tôi hết câu này đến câu khác, có lắm
câu tôi không trả lời được. Sau mỗi chuyến đi, bao giờ nó cũng thủ thỉ với
tôi:
-Mai mốt chú Ngạn dẫn Trà Long ra thành phố chơi nữa nghen !
Trà Long đ̣i ra thành phố v́ nó thích đi chơị Nó tỏ ra không quyến luyến Hà
Lan mấỵ Mỗi lần Trà Long ra thăm, Hà Lan đều mua cho con vô số đồ chơi và kẹo
bánh, toàn thứ đắt tiền. Nhưng Trà Long thường tỏ vẻ hờ hững trước các món quà
hấp dẫn của mẹ. Nó chỉ ṿi vĩnh:
-Mẹ về ở với con đi !
Trước đ̣i hỏi của con, Hà Lan chỉ biết cười trừ. Từ lâu Hà Lan đă không thể xa
thành phố. Đă nhiều lần, nó muốn đem Trà Long ra ở với ḿnh nhưng Trà Long
giẫy nẩy không chịụ Hai mẹ con đành phải mỗi người một nơị Tôi làm chiếc cầu,
dẫn Trà Long đi đi về về, ḷng chẳng vui nhưng không làm sao khác được.
Mỗi lần dẫn Trà Long ra chơi, tôi ít tṛ chuyện với Hà Lan. Nhưng tôi không
giấu được ḷng ḿnh. ánh mắt tôi đă nói bao điều thầm kín. Hà Lan đă nh́n thấy
tất cả nhưng nó chẳng nói ǵ. Nó thấy mà như không thấỵ Hay nó c̣n chờ đợi
điều ǵ ? Đợi nạn hồng thủy chăng ?
Chương 59:
Lên bảy tuổi, Trà Long vào lớp một. Tôi sắm cho nó không thiếu một thứ ǵ, từ
quyển vở, đôi dép, chiếc nón vải đến b́nh biđdông đựng nước có quai đeọ
Mẹ Hà Lan mặc tôi lo liệụ Bà chẳng cản, chỉ lặng lẽ thở dàị Bà nh́n thấy đáy
ḷng tôi và bà thương tôi như con. Qua cách chăm sóc của tôi dành cho Trà
Long, bà hiểu được t́nh yêu của tôi đối với Hà Lan. Chắc bà buồn cho tôi lắm,
bà không lộ ra đó thôị Bà kín đáo hệt như bà tôi xưạ
Ngày khai giảng, tôi dẫn Trà Long đến trường. Trước khi trao nó tận tay cô
giáo lớp một, trên đường đi tôi đă dặn ḍ nó đủ điềụ Và đợi đến khi nó đă ngồi
vào chỗ, tôi mới yên tâm bỏ lên văn pḥng.
Trà Long là một đứa bé dạn dĩ. Lần đầu tiên đi học, chung quanh toàn người lạ,
nó không hề mếu máọ Điều đó khiến tôi ngạc nhiên một cách thích thú. Hồi nhỏ,
lần đầu tiên đi học, tôi khóc la ầm ĩ. Mẹ tôi dắt tôi đến trường, khi về, tôi
níu áo không cho về. Tôi khóc đ̣i mẹ tôi ở lại học với tôị Vào học cả buổi,
tôi vẫn c̣n rấm rức rên rỉ, nước mắt nước mũi chảy đầy mặt. Măi đến khi cô
giáo mua kẹo dỗ tôi, tôi mới nín.
Trà Long chững chạc hơn tôi nhiềụ Trước khi bỏ đi, tôi nói:
- Cháu ngồi đây học nhé ! Nhớ nghe lời cô ! Khi nào tan học, chú sẽ đón cháu
về !
Trà Long khẽ gật đầu và nh́n tôi bằng cặp mắt đen láỵ Đôi mắt đó như muốn nói:
"Chú cứ đi đi ! Đừng lo cho cháu !". Và tôi mỉm cười, như để trả lời nó: "ừ,
chú tin cháu ! Chú đi đây !". Tôi đi và tôi hiểu rằng Trà Long đă nghe thấy
những lời th́ thầm của tôị
Chương 60:
Suốt những năm Trà Long học tiểu học, ngoài những buổi dạy ở trường, tôi c̣n
kèm thêm cho nó khi về nhà. Tôi kiếm sách bắt nó đọc, ra toán cho nó làm và
tối nào cũng vậy, tôi đợi nó học thuộc ḷng bài vở của ngày hôm sau, ḍ đi ḍ
lại kỹ lưỡng, mới đứng dậy ra về. Những lúc ấy, một ḿnh trên đường làng, tôi
nghe sương xuống trên vai mà tưởng hồn ḿnh cỏ mọc. Tôi như ḍng sông ốm, đứng
măi không trôi, kỷ niệm như rong rêu chập chờn níu giữ. Hà Lan dẫu xa lắc,
trong giấc mơ tôi nó giả bộ gần kề. Nó biết hồn tôi đêm đêm không khép cửa, nó
nương theo gió lùa, theo ánh trăng xanh về đứng bên đời tôi thấp thoáng, để
sáng ra tôi nhớ măi điều ǵ.
Trăm công ngh́n việc ban ngày
Anh xoay xở để lấp đầy nhớ em
Dặn ḷng đóng cửa cài then
Trong chiêm bao lại tự ḿnh mở ra .
T́nh tôi lững lờ như câu hát. T́nh tôi chiêm bao mộng mị. Mắt biếc năm xưa nay
đâu để hồn tôi trống vắng. Hà Lan sương khói ngh́n trùng, chỉ để lại Trà Long,
hóa thân nó một thời niên thiếu . Tôi dốc ḷng chăm sóc Trà Long tưởng như lời
Hà Lan kư thác, đôi lúc ḷng cũng nguôi khuây .
Trà Long thông ḿnh, học đâu nhớ đó, tôi không phải vất vả nhiều . Những lúc
rảnh rỗi, hai chú cháu thường bày tṛ chơi với nhau . Tôi ngồi chơi ô quan với
Trà Long dưới giàn hoa thiên lư, tay rải sỏi mà hồn ngẩn ngơ, cứ ngỡ trước mặt
ḿnh là người bạn nhỏ năm nao . Những lúc ấy, bồn chồn khắc khoải, tôi chơi
như người mất hồn, Trà Long cứ hoài hoài nhắc nhở.
Chơi ô quan chán, tôi dẫn Trà Long đi rảo quanh các bụi bờ hái duối và t́m
bông dủ dẻ. Ngày nghỉ, tôi dẫn nó lên trường t́m trứng chim trên các đầu hồi .
Tôi kể cho nó nghe ngày xưa tôi đă t́m trứng chim cho mẹ nó và tôi đă té u đầu
như thế nào . Nghe tôi kể, Trà Long cười khúc khích:
- Chú té chỗ nào đâu ?
Tôi chỉ tay xuống chân:
- Ngay chỗ này nè ! Chú té hai lần. Lần thứ nhất u đầu . Lần sau chảy máu mũi
.
Trà Long đưa tay bụm mặt:
- Eo ôi, ghê quá ! Rồi chú làm sao ?
Tôi cười:
- Chú phải nằm ngửa mặt lên trời cho mẹ cháu hái lá nhét vào mữi .
Trà Long trố mắt:
- Làm sao nhét lá vào mũi được?
- Được chứ ! à, trước khi nhét phải ṿ nát.
Trà Long lại hỏi, giọng hồi hộp:
- Rồi sao nữa hả chú ?
- Sao là sao ?
- Rồi mũi chú có hết chảy máu không?
- Hết chứ ! Hết ngay lập tức!
Trà Long reo lên:
- Hay quá hén! Lá ǵ vậy chú ?
Tôi lắc đầu:
- Chú không biết. Nhưng bà ngoại cháu biết. Cháu về hỏi bà ngoại ấy .
Tôi không biết Trà Long có định hỏi bà ngoại không nhưng tôi thấy mặt nó lộ vẻ
ngẩn ngơ . Nó nh́n tôi, thận trọng dặn:
- Lát nữa chú trèo kheo khéo nghen! Cháu không biết hái lá như mẹ cháu đâu!
Tôi cười:
- Cháu đừng lo . Hồi nhỏ chú mới té. Bây giờ chú không té nữa đâu . Bây giờ
trèo một ḿnh chú cũng không té.
Nói xong, tôi thoăn thoắt trèo lên đầu hồi . Các bậc thang kêu răng rắc dưới
chân tôi . Cái thang không người vịn, lắc lư phát khiếp. Trà Long trố mắt ḍm,
chắc nó hồi hộp lắm. Nhưng tôi vẫn giữ được thăng bằng. Tôi đă nói rồi, tôi
không té. Tôi đă lớn rồi, tôi không té ở đây . Cái thang này bắc lên đầu hồi
chứ đâu phải bắc lên trái tim của Hà Lan. Trà Long c̣n nhỏ, nó chỉ sợ tôi u
đầu, nó đâu sợ trái tim tôi xây xát. Cháu đâu có biết, t́m trứng chim cho cháu
đối với chú nào có khó khăn ǵ, chỉ có t́m hạnh phúc cho ḿnh chú mới chẳng
biết t́m đâu . Mẹ cháu đă lấy đi tất cả.