Tramolanın
Püf Noktaları
Tramola manevrası,tüm hareket olaylarında olduğu
gibi mekanik ilkeleri kapsamında cereyan eder.Tramola sırasında,el
yordamı ile değil de,bilinçli olarak neyi neden ve nasıl
yapmamızı saptayabilmek için manevranın analizini yapmak
gereklidir.
TRAMOLA____________________________________
 |
Tramola,borina(orsa) seyrinde ilerleyen bir teknenin pruvasının
rüzgar doğrultusunu aşarak bu doğrultunun bir yanından
öteki yanına geçmesi,diğer bir deyimle teknenin bir
kontradan öteki kontraya geçmesidir.Bir teknenin bu
hareketi gerçekleştirmesine tramola atması
diyoruz.Tramola |
manevrası
Şekil 1'de görülmektedir.Manevradan sonra yelkenler rüzgarı
öteki kontradan almaya başlarlar. |
TRAMOLA
AÇISI________________________________
Bir teknenin
tramola manevrasından önce ve sonra pruvasının çizdiği açıya,teknenin
TRAMOLA AÇISI denir.Bu açı Sekil 1'de görülüyor.Tramola açısı,gerçek
rüzgara karşı yapılabilen en yüksek seyir açısının yani
borina seyri açısının iki katıdır.
Her teknenin belirli bir tramola açısının varlığından
söz edilirse de aslında bir teknenin sabit bir tramola açısı
yoktur.Yelkenli tekneler kuvvetli rüzgarlarda rüzgarüstüne daha
yüksek seyredebilirler.Dolayısıyla,tramola açısı tramola atıldığı
sıradaki rüzgar kuvvetine bağlıdır.Modern tekneler kuvvetli rüzgarlarda
hafif rüzgarlardakine oranla yaklaşık 5º daha yüksek
seyredebilirler.Buna göre,kuvvetli rüzgarlardaki tramola açıları
hafif rüzgarlardaki tramola açıları hafif rüzgarlardakinden
yaklaşık 2x5º=10º daha küçüktür.
Genel olarak teknelerin tramola açıları tekne türüne
ve konstrüksiyonuna bağlıdır.Örneğin bir katamaranın tramola
açısı,bir başka yelkenli tekneye oranla çok daha büyüktür.
Ensiz,derin karinalı,uzun salmalı klasik ağır
tekneler üzgara karşı daha yüksek seyredebilirler.Bu relatif
dar,derin ve uzun teknelerin karinalarının yanal alanları büyüktür.Uzun
salmaları ile birlikte yanal sürüklenmeye karşı büyük direnç
gösterirler.Modern gezi yatları ise relatif olarak hafiftir.Tıknaz
ve yuvarlak,sığ karinalı teknelerdir.Tekne ortasındaki salmaları
kısa ve salma alanları küçüktür.Dolayısıyla enlemesine sürüklenmeye
karşı dirençleri azdır.Rüzgarüstüne daha az yüksek
seyredebilirler.Yani tramola açıları daha büyüktür.
Teknelerin tramola açıları yalnız tekne türüne,konstrüksiyonuna
ve rüzgar kuvvetine bağlı değildir.Tramola sırasındaki yelken
donanımı ve yelkenlerin iyi trim edilmiş olmasına tramola açısını
belirleyen en etken faktördür.Anayelkeni basılmamış,yalnız önyelkenle
(flok veya cenoa) seyreden bir teknenin tramola açısı oldukça büyüktür.Anayelken
ile birlikte basılmış büyük alanlı bir cenoanın bulunması
halinde de tramola açısı büyür.Sık tramola atılması gereken
durumlarda bir normal flok ve anayelken ikilisi en elverişlisidir.
TRAMOLA
AÇISININ SAPTANMASI__________________
Modern yelkenli
teknelerin tramola açıları yaklaşık 85º-95º arasındadır.Otomatik
pilotların gerçekleştirdiği tramolalar bir toleranslı olarak
100º'ye ayarlanmışlardır.
Her teknenin kaptanı,teknesinin tramola açısını
bilmelidir.Eğer yeni veya yabancı bir tekneyi üstlenmişse,bunu
saptaması kolaydır.Borina seyrine girilerek arka arkaya 5-6
tramola atılır.Her defasında tramola açısı,yani tramoladan önceki
ve sonrakitekne doğrultuları arasında açı pusula yardımıyla
bulunur.Ortalama alınarak tramola açısı belirlenir.Bu açının
yarısı da borina hattının açısıdır.Yukarıda açıkladığıımız
gibi,bullunan bu değer o sıradaki rüzgar kuvveti içindir.
|
|