rossoVINITALIA -เรื่องน่ารู้-

rossoVINITALIA
for Italian wine lovers

เรื่องน่ารู้

ในเรื่องน่ารู้ เราจะรวบรวมเอาเรื่องที่ควรรู้เกี่ยวกับไวน์อิตาเลียนมานำเสนอเป็นระยะๆไป

การอ่านฉลากไวน์

เป็นเรื่องที่ต้องให้ความสำคัญมากในเรื่องของการอ่านฉลากไวน์อิตาเลียนทั้งนี้เพราะรายละเอียดหลายๆอย่างจะบ่งบอกถึงสิ่งที่บรรจุอยู่ภายในขวด และที่สำคัญ rossoVINITALIA อยากให้ท่านออกเสียงได้อย่างถูกต้องตรงตามเจ้าของภาษา ซึ่งเป็นเสน่ห์อย่างหนึ่งการพูด

Abboccato อ่านว่า อับ-บอค-คา-โต้ มีความหมายว่า เป็นไวน์ที่มีความหวานเล็กน้อย( slightly sweet)

Amabile อ่านว่า อา-มา-บิ-เล่ มีความหมายว่า เป็นไวน์หวาน(sweet wine)ที่หวานกว่า Abbocato

Amaro อ่านว่า อา-มา-โร่ มีความหมายว่า ขมหรือเฝื่อนซึ่งจะพบบนฉลากของไวน์แดงเท่านั้น

Asciutto อ่านว่า อัส-ชุต-โต้ มีความหมายว่า ไวน์ที่แทบจะไม่มีความหวานเลย เป็น dry wine

Auslese อ่านว่า เอ้าส-เล-เซ่ มีความหมายว่า ไวน์ทำจากองุ่นที่เลือกสรรแล้วเป็นอย่างดี เป็นภาษาเยอรมันที่เห็นอยู่บนฉลากไวน์ของ แคว้น Alto Adige

Bianco อ่านว่า เบียง-โค่ มีความหมายว่า สีขาวหรือไวน์ขาว

Cascina อ่านว่า คาส-ชิ-น่า มีความหมายว่า เป็นผู้ผลิตไวน์หรือบริษัทที่ทำการผลิตไวน์(winery estate) เป็นคำที่ใช้แถบแคว้นภาคเหนือ

Cerasuolo อ่านว่า เช-รา-ซู-โอ-โล่ มีความหมายว่า ผลเชอร์รี่แดง จะพบบนฉลากไวน์สีชมพูที่มีสีสด คล้ายสีของเชอร์รี่แดง

Chiaretto อ่านว่า เคีย-เรต-โต้ มีความหมายว่า เป็นไวน์ที่มีสีกึ่งกลางระหว่างสีแดงอ่อนๆกับสีชมพู จะพบบนฉลากไวน์สีชมพู

Classico อ่านว่า คลาส-สิ-โค มีความหมายว่า พื้นที่ที่ดีที่สุดของเขตการผลิตไวน์ DOC

Dolce อ่านว่า โดล-เช่ มีความหมายว่า ของหวานหรือความหวานใช้กับไวน์หวานที่หวานกว่า amabile

Dolcetto อ่านว่า โดล-เชต-โต้ หมายถึงพันธุ์องุ่นหลักของแคว้น Piemonte

Fermentazione Naturale อ่านว่า แฟ-เมน-ตา-ซิ-โอ-เน่ มีความหมายว่า วิธีการทำไวน์มีฟอง(sparkling wine หรือ spumante) ที่มีการหมักตามธรรมชาติในถังหรือในขวด

Frizzante อ่านว่า ฟริซ-ซาน-เต้ มีความหมายว่า ไวน์ที่มีฟองเล็กน้อยซึ่งจะน้อยกว่า spumante จะพบบนฉลาก ไวน์หวานที่มีฟองเช่นไวน์ Lambrusco

Passito อ่านว่า ปาส-ซิ-โต้ มีความหมายว่า ไวน์หวานที่ทำจากองุ่นที่มีน้ำตาลมากกว่าปกติเล็กน้อย

Pastoso อ่านว่า ปาส-โต-โซ่ มีความหมายว่า ไวน์ที่มีความหวาน แต่น้อยกว่า dolce

Recioto อ่านว่า เร-โช-โต้ มีความหมายว่า ไวน์หวานที่ทำจากองุ่นที่มีน้ำตาลมาก

Ripasso อ่านว่า ริ-ปาส-โซ่ มีความหมายว่า ไวน์ที่ถูก referment ซึ่งเป็นวิธีการทำไวน์แบบเก่าดั้งเดิมของแคว้น Veneto (ดูรายละเอียดที่หน้าไวน์ระดับสูง)

Riserva อ่านว่า ริ-แซ-ว่า มีความหมายว่า ไวน์ที่ผ่านการเก็บบ่ม(aging)นานกว่าปกติ สำหรับไวน์อิตาเลียนจะต้องมีการเก็บบ่มไว้ในขวด ไม่ต่ำกว่า 2 ปี ตามกฏหมาย

Rosato อ่านว่า โร-ซา-โต้ มีความหมายว่า สีชมพูหรือไวน์สีชมพู

Rosso อ่านว่า รอซ-โซ่ มีความหมายว่า สีแดงหรือไวน์แดง

Sangiovese อ่านว่า ซาน-โจ-เว-เซ่ หมายถึงพันธุ์องุ่นหลักของแคว้น Emilia-Romagna และแคว้นToscana

Secco อ่านว่า เซค-โค มีความหมายว่า แห้ง ใช้ในความหมายที่เป็นองุ่นแห้งก็ได้หรือ dry wine

Semi-secco อ่านว่า เซ-มิ-เซค-โค มีความหมายว่า ไวน์กึ่งหวาน

Spumante อ่านว่า สปู-มาน-เต้ มีความหมายว่า ไวน์มีฟอง(sparkling wine)

Stravecchio อ่านว่า สตรา-เวค-คิ-โอ้ มีความหมายว่า ไวน์ที่ถูกเก็บบ่มไว้นานมากตามกฏของไวน์เขต DOC

Superiore อ่านว่า ซู-แป-ริ-โอ-เร่ มีความหมายว่า ไวน์เขต DOC ที่มีระดับแอลกอฮอล์สูงและอาจหมายถึงไวน์ที่มีคุณภาพสูงด้วย เป็นคำที่ยกเลิกไปแล้วตาม Goria's Law แต่ผู้ผลิตไวน์บางรายยังคงใช้อยู่

Uvaggio อ่านว่า อู-วาจ-โจ้ มีความหมายว่า ไวน์ที่ทำจากองุ่นหลายๆพันธุ์ผสมกัน

Vecchio อ่านว่า เวค-คิ-โอ้ มีความหมายว่า เก่าแก่

Vin Santo อ่านว่า แวง-ซาน-เต้ มีความหมายว่าไวน์ขาวที่ทำจากองุ่นหวานเก็บไว้ในถังไม้หลายปีก่อนบรรจุขวด เป็นไวน์ขาวคุณภาพสูงของอิตาลี บางครั้งจะเขียนไว้ว่า Vino Santo

Vino Novello อ่านว่า วิ-โน้-โน-เวล-โล มีความหมายว่า ไวน์ใหม่หรือไวน์สด เทียบเท่ากับไวน์ Beaujolais nouveau ของฝรั่งเศส

Gambero Rosso

rossoVINITALIA จะกล่าวถึง Gambero Rosso บ่อยครั้ง จึงขอนำเสนอเรื่องราวมาให้ทราบพอเป็นสังเขป

เมื่อวันที่ 16 ธันวาคม ค.ศ.1986 มีการเปิดตัวเป็นครั้งแรกของสิ่งพิมพ์เกี่ยวกับอาหารและไวน์ของชาวอิตาเลียน ซึ่งนาย Stefano Bonilli เป็นผู้ดำเนินงาน โดยแทรกอยู่ในนิตยสารกีฬาชื่อดัง โดยใช้ชื่อว่า Gambero Rosso

ในปีค.ศ.1987 Gambero Rosso มีสำนักพิมพ์ของตนเองในนามของ Gambero Rosso Editore และออกหนังสือชื่อ Vini d'Italia ฉบับภาษาอิตาเลียน เป็นสิ่งพิมพ์เล่มแรกของสำนักพิมพ์ โดยมีเนื้อหาที่เป็นการแนะนำไวน์ชั้นเลิศซึ่งเหมาะสำหรับนักแสวงหาและผู้ที่ทำอาชีพเกี่ยวกับไวน์ และกำหนดเกณฑ์ที่จะทดสอบและมอบสัญญลักษณ์แห่งคุณภาพให้กับไวน์อิตาเลียน จึงเป็นที่มาของคำว่า Tre Bicchieri หรือ Three Glasses โดยที่ในปัจจุบันหนังสือเล่มนี้ถูกแปลเป็นภาษาอังกฤษและภาษาเยอรมันด้วย

หลังจากนั้นอีก 2 ปี ได้เพิ่มหน้าพิมพ์อีก 32-48 หน้าสำหรับ เรื่อง Guida dei Ristoranti d'Italia โดยมีเนื้อหาที่แนะนำร้านอาหาร และกำหนดเกณฑ์ที่จะทดสอบและมอบสัญญลักษณ์แห่งคุณภาพ ให้กับร้านอาหารที่ประเมินแล้วว่า อาหารอร่อย รายการไวน์ครบถ้วน การบริการและสภาพแวดล้อมที่ดี สัญญลักษณ์ Tre Forchette หรือ Three Forks จึงเกิดขึ้นตามมา

เดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1992 Gambero Rosso Editore จัดทำ Vini d'Italia เป็นนิตยสารรายเดือนและเพิ่มหน้าพิมพ์เป็น 116 หน้า แต่ก็ยังคงเนื้อหาสาระที่เกี่ยวกับอาหารและไวน์ แต่ได้เพิ่มเรื่องของการท่องเที่ยวขึ้นมาด้วย ในปีต่อมาสามารถเพิ่มยอดพิมพ์ได้ถึง 10,000 ฉบับ นับว่าเป็นจำนวนที่สูงมาก

ในเดือนกรกฏาคม ค.ศ.1997 Gambero Rosso จัดทำ website ของตนเอง www.gamberorosso.it ที่ในปัจจุบันมีผู้สนใจเปิดเข้าไปเยี่ยมชมวันละ 6,000 คน

ในปีค.ศ.1999 Gambero Rosso มีแนวคิดที่จะทำรายการทางโทรทัศน์เกี่ยวกับอาหารและไวน์ โดยร่วมมือกับ RaiSat ซึ่งเป็นบริษัทเอกชนที่มีสถานีโทรทัศน์แพร่ภาพผ่านทางดาวเทียม และในวันที่ 1 กรกฏาคม ค.ศ. 1999 RaiSat Gambero Rosso Channel ออกอากาศเป็นครั้งแรก และในไม่ช้าก็ได้รับความนิยมจากผู้ชมเป็นอย่างสูง

ในปีค.ศ. 2002 ชื่อ Gambero Rosso ได้กลายเป็นเสมือนเครื่องหมายการค้าที่รู้จักกันทั่วโลก

สำหรับการทดสอบไวน์และการมอบสัญญลักษณ์ Three Glasses Awards นั้น Gambero Roso ได้ดำเนินการมาเป็นเวลา 17 ปีแล้ว

ไวน์ Marsala

ไวน์ Marsala เป็น Fortified wine ของแคว้น Sicily ชื่อ Marsala มาจากชื่อท่าเรือที่สำคัญทางทิศตะวันตกของแคว้น มาจากคำในภาษาอาหรับว่า Marsah-el-Allah ซึ่งเป็นชื่อเดิมของเมือง Marsala การทำไวน์จะใช้องุ่นพันธุ์ Grillo เป็นหลัก ผสมกับพันธุ์ Ansonica พันธุ์ Catarratto และพันธุ์ Damaschino ในบางครั้งจะมีพันธุ์ Pignatello พันธุ์ Garganega พันธุ์ Calabrese พันธุ์ Nerello และพันธุ์ Inzolia ผสมด้วย

ไวน์ Marsala จะมีทั้ง dry wine หวานเล็กน้อย[sweetish wine] และหวาน[sweet wine] ยิ่งไปกว่านั้นยังมีทั้ง สีทอง[oro] สีทองอำพัน[ambra] และสีแดงทับทิม[rubino]

การทำไวน์ Marsala ยังมีการทำเป็น 4 ชนิด คือไวน์ Marsala Fine ไวน์ Marsala Superiore ไวน์ Marsala Vergine และไวน์ Marsala Sorelas

ไวน์ Marsala Fine เป็นเกรดต่ำสุด มีการบ่ม 1 ปีในถัง stainless steel หรือในถังไม้โอ๊ค มีระดับแอลกอฮอล์ ไม่ต่ำกว่า 17% vol

ไวน์ Marsala Superiore เป็นเกรดที่สูงขึ้นมาอีก จะทำการบ่มอย่างน้อย 2 ปีในถังไม้โอ๊ค และหากเป็น riserva จะใช้เวลา 4 ปี มีระดับแอลกอฮอล์ไม่ต่ำกว่า 18% vol

ไวน์ Marsala Vergine เป็นเกรดที่สูงกว่า จะบ่มอย่างน้อย 5 ปีในถังไม้โอ๊ค และจะนานถึง 10 ปี หากเป็น riserva หรือ stravecchio มีระดับแอลกอฮอล์ไม่ต่ำกว่า 18% vol ในเกรดนี้จะทำเฉพาะ dry wine

ไวน์ Marsala Sorelas เป็นเกรดสูงสุด จะบ่มอย่างน้อย 5 ปีในถังไม้โอ๊ค และจะนานถึง 10 ปี หากเป็น riserva หรือ stravecchio เช่นเดียวกันกับ ไวน์ Marsala Vergine มีระดับแอลกอฮอล์ไม่ต่ำกว่า 18% vol และมีแต่ dry wine เช่นกัน

มีนักสะสมได้เก็บฉลากบนขวดไวน์ Marsala ที่เป็นของเก่าแก่ มีตัวย่อ IP LP SOM GD อยู่ด้วย ซึ่งแต่ละตัวมีความหมาย ทั้งสิ้น

IP ย่อมาจาก Italy Particular เป็นไวน์ที่จำหน่ายเฉพาะในประเทศอิตาลี ซึ่งจะเป็นเกรด Marsala Fine

LP ย่อมาจาก London Particular เป็นไวน์ที่ส่งไปจำหน่ายในประเทศอังกฤษ จะเป็นเกรด Marsala Superiore

SOM ย่อมาจาก Superior Old Marsala และ GD ย่อมาจาก Gariboldi Dolce เป็นเกรด Marsala Superiore ที่ทำเป็นพิเศษให้มีปริมาณ น้ำตาลในไวน์ไม่ต่ำกว่า 200 กรัมต่อลิตร

ผู้ผลิตไวน์ Marsala ที่มีชื่อได้แก่ บริษัท Cantina de Bartoli บริษัท Florio Carlo และบริษัท Pellegrino

Vintage ที่ดีในอิตาลี

ผู้ผลิตไวน์ในอิตาลีและทุกๆที่ทั่วโลกจะภาวนาให้สภาพดินฟ้าอากาศเป็นใจให้กับคนทำไวน์ เพราะเป็นสิ่งที่มนุษย์ไม่อาจกำหนดเองตามใจชอบได้

ปีค.ศ.2003 น่าจะเป็นปีทองอีกปีหนึ่งของคนทำไวน์ในอิตาลีและในฝรั่งเศส แต่หากนับย้อนหลังกลับไปก็จะเห็นว่าธุรกิจนี้มิได้โรยด้วยกลีบกุหลาบ

ปีค.ศ.2000 เป็นปีที่องุ่นสุกเร็ว จึงต้องทำการเก็บเกี่ยวให้เร็วขึ้นจากปกติที่เคยเก็บเกี่ยวตอนต้นเดือนกันยายน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแคว้น Piemonte จะเก็บเกี่ยวเร็วกว่าที่อื่น แต่ก็ยังสามารถที่จะทำไวน์ Barolo ได้ดีมาก ในตำบล Franciacorta ก็คาดว่าจะเป็นฤดูกาลที่ยอดเยี่ยมเช่นกัน แต่ในแคว้น Toscana กลับมีปัญหาเรื่องการ overripe

ปีค.ศ.1999 โดยทั่วๆไปไวน์ในปีนี้คุณภาพของไวน์จะไม่ดีเท่ากับในปีค.ศ.1998 แต่ไวน์ Barolo ก็ยังมีคุณภาพดีกว่าไวน์ Chianti

ปีค.ศ.1998 เป็นปีที่ยอดเยี่ยมจริงๆสำหรับไวน์ Barolo โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากผู้ผลิตชั้นนำ สำหรับไวน์ Chianti ก็ยอดเยี่ยมไม่แพ้กัน

ปีค.ศ.1997 เป็นปีที่สวยสดงดงามของไวน์อิตาเลียน ไวน์แดงมีคุณภาพที่ดีเยี่ยมสำหรับทุกแคว้น แต่ในแคว้น Toscana ดูเหมือนว่าเป็นปีทองของไวน์ Chianti และไวน์ Brunello สำหรับไวน์ขาวเยี่ยมที่สุดต้องยกให้แคว้น Veneto

ปีค.ศ.1996 เป็นปีที่ดีเยี่ยมอีกปีหนึ่งของไวน์อิตาเลียน โดยเฉพาะอย่างยิ่งไวน์จากแคว้น Piemonte แต่ในแคว้น Toscana แคว้น Veneto แคว้น Lazio แคว้น Sicily และแคว้น Sardinia ไม่ดีเท่าที่ควร

rossoVINITALIA

e-mail rosso19517@hotmail.com