ชาร์ลส์ ไซฟ์ เขียน อัตชีวประวัติอันตรายของศูนย์ – Zero: The Biography of a Dangerous Idea ออกมาในปี ค.ศ. ๒๐๐๐ เพียง ๑ ปีถัดจาก ประวัติศาสตร์เลขศูนย์ ของ โรเบิร์ต แคปแลน แต่ก็ได้รับความนิยมไม่แพ้กัน โดยที่เล่มของแคปแลนนั้น เน้นเกี่ยวกับการถอดรหัสยนัยของเลขศูนย์มากกว่า ส่วนไซฟ์เน้นอธิบายความหมาย และความสำคัญของเลขศูนย์ ที่แนบแน่นกับทฤษฎีทางวิทยาศาสตร์เพิ่มเติม

ช่วงที่อธิบายความเป็นมาของเลขศูนย์นั้น ไซฟ์ค่อนข้างมีข้อมูลน้อย เกี่ยวกับกำเนิดของศูนย์และคณิตศาสตร์ในฝั่งวัฒนธรรมตะวันออก ทำให้เนื้อหาส่วนนี้ของเขาเป็นรองแคปแลน แต่เขาก็ฟันธงชัดเจนกว่าแคปแลนในข้อที่ว่า ชาวตะวันตกมีความหวาดกลัวในเลขศูนย์ โดยเหตุที่ไม่อาจยอมรับเรื่องความไร้ ซึ่งเท่ากับการปฏิเสธที่ทางของพระผู้เป็นเจ้า รวมไปถึงความหวั่นกลัวในวันสิ้นสุดของโลกและจักรวาล

ไซฟ์อธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับตัวเลขที่สำคัญอีกตัวหนึ่ง คือ อินฟินิตี ซึ่งเปรียบได้กับคู่แฝดของเลขศูนย์ การค้นพบตัวเลขทั้งสองนี้ได้นำพามนุษย์ไปสู่ความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์ โดยที่เขาได้อธิบายบทบาทของเลขศูนย์ ในทฤษฎีทางวิทยาศาสตร์ที่สำคัญ ดังเช่น ทฤษฎีสัมพัทธภาพ และทฤษฎีควอนตัม ซึ่งยังขัดแย้งกันอยู่ และยังติดขัดเกี่ยวกับการตีความหมายในสมการเหล่านี้ ไม่ว่าจะเป็นจุดเริ่มต้น ลักษณะของอวกาศในชั่วโมงที่ศูนย์ ไปจนถึงจุดจบสุดท้าย การสิ้นสุดของจักรวาล เป็นต้น

หนังสือของไซฟ์ช่วยยืนยันความเข้าใจของข้าพเจ้า ว่าด้วยโลกทัศน์ที่ขัดแย้งกันของตะวันออกและตะวันตก ข้าพเจ้าเห็นด้วยกับไซฟ์ในข้อที่ว่า “มนุษยชาติไม่อาจบีบบังคับ ให้เลขศูนย์เข้ากันได้กับปรัชญาของตน ในทางตรงกันข้าม เลขศูนย์ต่างหากที่ช่วยกำหนดทัศนะของมนุษยชาติ ที่มีต่อจักรวาล – และพระเจ้า” ก็หากเราทำความเข้าใจเลขศูนย์ได้อย่างแจ่มชัด เราอาจจะเข้าใจทัศนะของมนุษย์ ในวัฒนธรรมตะวันออกและตะวันตก ที่ดูเหมือนจะแตกต่างกันก็เป็นได้

โดยส่วนตัวข้าพเจ้าเองนั้น ออกจะถูกจริตกับหนังสือของแคปแลนมากกว่า แต่หนังสือของไซฟ์ก็ช่วยให้ภาพที่แจ่มชัดขึ้น เกี่ยวกับความลังเลสงสัยหวั่นกลัว ที่ทางตะวันตกมีต่อเลขศูนย์ และปัญหาว่าด้วยการตีความหมายของศูนย์ในสมการคณิตศาสตร์ ที่พยายามอธิบายโลกและจักรวาล หากศูนย์เป็นความว่างไร้ กำเนิดและจุดสิ้นสุดของจักรวาลก็คงเป็นความว่างไร้ แต่หากศูนย์เป็นสันตติต่อเนื่อง จุดเริ่มต้นและสิ้นสุดก็คงเป็นเรื่องไร้ความหมาย ทัศนะสองแบบนี้จะเหมือนหรือจะต่างกันก็ว่าได้ ทางตรงบนผิวโค้งก็คงเป็นทั้งเส้นตรงและเส้นโค้งในเวลาเดียวกัน – ใช่ไหม?

สารบาญ

Chapter 0: Null and Void

Chapter 1: Nothing Doing: The Origin of Zero

Chapter 2: Nothing comes of Nothing: The West rejects Zero

Chapter 3: Nothing Ventured… Nothing Gained: Zero goes East

Chapter 4: The Infinite God of Nothing: The Theology of Zero

Chapter 5: Infinite Zeros and Infinitive Mathematicians: Zero and the Science Revolution

Chapter 6: Infinity’s Twin: The Infinite Nature of Zero

Chapter 7: Absolute Zeros: The Physics of Zero

Chapter 8: Zero Hour at Ground Zero: Zero at the Edge of Space and Time

Chapter 9: Zero’s final Victory: End Time

เกี่ยวกับผู้เขียน

ชาร์ลส์ ไซฟ์ – Charles Seife หลังจากเรียนจบด้านคณิตศาสตร์จากพรินส์ตัน เขาก็ประกอบอาชีพคอลัมนิสต ์ประจำนิตยสารวิทยาศาสตร์หลายแห่ง หนังสือเล่มแรกของเขาคือ Alpha and Omega: The Search for the Beginning and End of the Universum ส่วน Zero: The Biography of a dangerous Idea นับเป็นเล่มที่สอง