คนดีชอบแก้ไขคน จัญไรชอบแก้ตัว คนชั่วชอบทำลาย คนมักง่ายชอบทิ้ง คนจริงชอบทำ คนระยำชอบติ คนอุตริชอบพาลหาเรื่อง คนจะครองบ้านเมือง ต้องมีพรหมวิหาร คนอันธพาลเป็นคนหนักแผ่นดิน คนไม่มีที่ไม่มีถิ่นเป็นภัยแก่สังคม คนอุดมด้วยธรรมนำมาแต่ความสุข
เมืองใดไม่มีทหารหาญ เมืองนั้นไม่นานเป็นข้า เมืองใดไร้จอมพารา เมืองนั้นไม่ช้าอับจน เมืองใดไม่มีพาณิชเลิศ เมืองนั้นย่อมเกิดขัดสน เมืองใดไร้ศีลโสภณ เมืองนั้นไม่พ้นเสื่อมทราม เมืองใดไม่มีกวีแก้ว เมืองนั้นไม่แคล้วคนหยาม เมืองใดไม่มีสตรีงาม เมืองนั้นหมดความภูมิใจ เมืองใดไม่มีดนตรีเลิศ เมืองนั้นไม่เพลิดพิศมัย เมืองใดไร้ธรรมอำไพ เมืองนั้นบรรลัยแน่นอน
เป็นมนุษย์เป็นได้เพราะใจสูง เหมือนหนึ่งยูงมีดีที่แววขน ถ้าใจต่ำเป็นได้แต่เพียงคน ย่อมเสียทีที่ตนได้เกิดมา ใจสะอาดใจสว่างใจสงบ ถ้ามีครบควรเรียก มนุสสา เพราะทำถูก พูดถูกทุกเวลา เปรมปรีดาคืนวัน สุสันต์จริง ใจสกปรก มืดมัวและร้อนเร่า ใครมีเข้าควรเรียกว่า ผีสิง เพราะพูดผิด ทำผิด จิตประวิง แต่ในสิ่งนำตัว กลั้วอบาย คิดดูเถิดถ้าใครไม่อยากตก จงรีบยกใจตนรีบขวนขวาย ให้ใจสูงเสียได้ก่อนตัวตาย ก็สมหมายที่เกิดมา อย่าเชือนเอย
ทางแห่งชีวิต 7 สาย 1. ทางไปนรก ได้แก่ โทสะ คือความโกรธ 2. ทางไปเปรตและอสุรกาย ได้แก่ โลภะ คือความโลภ 3. ทางไปเป็นสัตว์เดรัจฉาน ได้แก่ โมหะ คือความหลง 4. ทางไปมนุษย์ ได้แก่ ศีล5 และกุศลกรรมบถ 10 5. ทางไปสวรรค์ ได้แก่ มหากุศล 8 6. ทางไปพรหมโลก ได้แก่ การเจริญสมถกรรมฐาน 7. ทางไปนิพพาน ได้แก่ การเจริญวิปัสสนากรรมฐาน
|