ฉุกโฉมแม่จักจร                       จากห้อง ไปฮา

                                                ม่านอย่าเบิกบังห้อง             หับให้คอยหน

                                                                                                            (นิราศนรินทร์)

                        กวีสมมติให้เตียงและม่านซึ่งไม่มีชีวิต  แสดงกิริยาเหมือนมีชีวิต  คือ  ให้เตียงเตือนให้นางมายังที่นอน  และห้ามม่านอย่าให้เปิดเมื่อนางจะออกไป

                                                   คนบุรุษเจ็ดนายให้ชวนชิด

                                                ไว้เป็นมิตรลูกยาอย่าเหินห่าง

                                                สัมฤทธิ์สี่จงจำไว้นำทาง

                                                กิจทุกอย่างจะมีแต่ดีงาม

                                                                                                      (พระร่วงสวรรคโลก)

                        บุรุษเจ็ดนาย  หมายถึง  สัปปุริสธรรม  สัมฤทธิ์สี่ หมายถึง อิทธิบาท 4

ได้แก่  ฉันทะ  วิริยะ  จิตตะ  วิมังสา

 

                4.3.4   อติพจน์  เป็นการกล่าวเกินจริง  เพื่อสร้างความรู้สึกมากกว่าเหตุผล  เช่น

   เรียมร่ำน้ำเนตรถ้วม              ถึงพรหม

พาหมู่สัตว์จ่อมจม                    ชีพม้วย

พระสุเมรุเปื่อยเป็นตม             ทบท่าว ลงนา

หากอกนิษฐ์พรหมฉ้วย            พี่ไว้จึงคง

                                                            (ศรีปราชญ์)

                        ความตอนนี้ศรีปราชญ์มุ่งแสดงให้เห็นถึงความทุกข์โศกของตนว่ามากมาย  โดยเปรียบให้เห็นว่าน้ำตาซึ่งแทนความโศกนั้น มากจนท่วมถึงขั้นพรหม ได้

                                                   ถึงต้องง้าวลาวแหลนสักแสนเล่ม

ให้ติดเต็มตัวฉุดพอหลุดถอน

แต่ต้องตาพาใจอาลัยวรณ์

สุดจะถอนทิ้งขว้างเสียกลางคัน

                                                (นิราศวัดเจ้าฟ้า : สุนทรภู่)

 

Page 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20