บทร้อยกรองที่ดีได้ เพราะในปัจจุบันมีรูปแบบของบทร้อยกรองที่ดีที่เสนอให้เห็นว่า
บทร้อยกรองบทนั้นใช้คำประพันธ์ประเภทใด มีลักษณ์พิเศษอย่างไรเท่านั้น
2. เนื้อหา เนื้อหาในบทร้อยกรองนั้นมีหลากหลาย ในการพิจารณาระดับ
ง่ายที่สุด คือ ดูว่าเรื่องนั้นเป้นไปในทำนองใด สร้างสรรค์ ยกระดับจิตใจผู้อ่านให้
สูงขึ้น สะท้อนสังคม แสดงแง่คิด ปรัชญาต่าง ๆ ทำให้รู้จักชีวิตและโลกกว้างขึ้น รู้
วิธีในการอยู่ร่วมกับมนุษย์ในสังคมได้อย่างมีความสุข หรือเป็นเรื่องมอมเมาชักจูงจิต
ใจของผู้อ่านให้ต่ำลง ดังนั้นเมื่ออ่านแล้วควรตอบตัวเองให้ได้ว่า รู้สึกอย่างไรต่อ
เนื้อหาในบทร้อยกรองเรื่องนั้น ๆ มีคุณค่า ให้ประโยชน์ ความรู้ ความคิด หรือให้
ความเพลิดเพลิน
นอกจากนี้จะต้องอาศัยความรู้จากการวิจารณ์สารคดีและบันเทิงคดีที่
กล่าวมาแล้วเป็นแนวทางประกอบ ถ้าเป็นเรื่องเล่า ก็ดำเนินการวิจารณ์เหมือนประ
เภทบันเทิงคดีดังกล่าวมาแล้วในบทก่อน ถ้าเป็นร้อยกรองประเภทที่แสดงแนวคิด
ก็ใช้วิธีการเดียวกันกับการวิจารณ์บทความประเภทแสดงความคิดเห็นเข้ามาประ
กอบด้วย
3. ความคิดของผู้ประพันธ์ บทร้อยกรอง โดยเฉพาะอย่างยิ่งบทร้อย
กรองร่วมสมัยหรือบทร้อยกรองปัจจุบัน ผู้แต่งจะแสดงทรรศนะแฝงไว้ ในปัจจุบัน
นิยมกันว่าร้อยกรองที่ดีควรเสนอความคิดที่ดีให้แก่ผู้อ่านด้วย
ผู้ที่วิจารณ์วรรณกรรมร้อยกรองจึงต้องอาศัยความชำนาญในการอ่าน
แบบต่าง ๆ เช่น การอ่านตีความเพื่อพินิจว่าบทร้อยกรองนั้นให้ทรรศนะในเรื่องใด
และทรรศนะนั้นมีว่าอย่างไร เพื่อให้ผู้อ่านได้เห็นทรรศนะอย่างชัดเจนแต่ไม่จำเป็น
ต้องแสดงความเห็นของตนว่า ทรรศนะของกวีนั้นถูกต้องหรือไม่
4. ศิลปะการประพันธ์ ภาษาที่ใช้ในวรรณกรรมร้อยกรองนั้นมักจะเป็น
ภาษาที่ไพเราะ สามารถโน้มน้าวอารมณ์และความรู้สึกของผู้อ่านทำให้เกิด
จินตนาการและมโนภาพ ผู้ประพันธ์จะต้องเลือกกรองถ้อยคำหรือสำนวนโวหาร
มาร้อยเข้าด้วยกันเพื่อให้เกิดความงาม เพราะนอกจากบทร้อยกรองจะมีเนื้อหา
สาระและความคิดที่ดีแล้วยังต้องมีศิลปะการประพันธ์ หรือวรรณศิลป์ หรือเรียก
ว่าแง่งามของบทร้อยกรองอีกด้วยซึ่งพิจารณาจากสิ่งต่อไปนี้
4.1 เสียงเสนาะ การแต่งบทร้อยกรองไม่ได้มุ่งหมายความไพเราะ
เท่านั้น ยังต้องนึกถึงความไพเราะแก่ผู้ฟัง นั้นคือต้องมีเสียงสัมผัสทั้งสระและตัว
อักษร เสียงวรรณยุกต์ มีการเลียนแบบเสียงธรรมชาติ เป็นต้น