4.         พยายามพิจารณาว่า  กวีแสดงความคิดเห็นไว้ในบทร้อยกรองนั้นหรือไม่  ถ้ามีเป็นความคิดเห็นเกี่ยวกับอะไร  ความคิดเห็นนั้นว่าอย่างไร  ถ้าไม่มีควรพิจารณาดูว่าบทร้อยกรองนั้นสร้างอารมณ์อะไรแก่ผู้อ่าน

5.         พิจารณาศิลปะการแต่งอย่างละเอียด  ทั้งการใช้เสียง  ลีลาจังหวะและกวีโวหาร

6.                  ลงมือเขียนบทวิจารณ์นั้น

การพิจารณาบทร้อยกรองตามขั้นที่  2  ถึงขั้นที่  5  จะเป็นการพินิจพิจารณาว่าบทร้อยกรองดีหรือไม่อย่างไรตามองค์ประกอบต่าง ๆ การจะกล่าวว่าบทร้อยกรองนั้นดีหรือไม่  ควรยกตัวอย่างประกอบ  และอธิบายตามหลักการแต่งคำประพันธ์ด้วย

ตัวอย่างการพิจารณาวรรณกรรมร้อยกรอง

นิราศนรินทร์

นิราศนรินทร์  เป็นหนังสือที่ได้รับการยกย่องทั่วไปว่า  เป็นหนังสือโคลงนิราศที่มีความไพเราะยิ่ง  โคลงทุกบทในหนังสือนี้ได้รับการยอมรับว่าดีทั้งรสคำและรสความ

ผู้แต่งนิราศนรินทร์  คือ  นายนรินทรธิเบศร์  เดิมชื่อ  อิน  รับราชการเป็นมหาดเล็กฝ่ายพระราบวังบวร  ได้รับพระราชทานยศเป็นหุ้มแพร  ในกรมพระราชวังบวรมหาเสนานุรักษ์  นายนรินทรธิเบศร์แต่งหนังสือเรื่องนี้ขึ้นเมื่อ  พ.ศ.  2352  ครั้งสามเสด็จกรมพระราชวังบวรมหาเสนานุรักษ์ยกกองทัพหลวงไปปราบศึกพม่าที่ยกมาตีเมืองถลางและเมืองชุมพร  หนังสือเล่มนี้เรียกนามตามชื่อผู้แต่งว่า  “นิราศนรินทร์”

นายนรินทรธิเบศร์มีผลงานน้อย  นอกจากโคลงนิราศนรินทร์นี้แล้ว  ก็มีโครลยอพระเกียรติในท้ายหนังสือปฐมมาลา  และกลอนเพลงยาวสั้น ๆ 2-3 บทเท่านั้นทั้งไม่มีผู้ใดรู้ประวัติของกวีท่านนี้มากนักด้วย  แต่จากการอ่านหนังสือนิราศนริสทร์ทำให้รู้ว่าท่านผู้นี้เป็นผู้มีการศึกษาดี  ได้อ่านวรรณคดีหลายเรื่องโดยเฉพาะอย่างยิ่งกำสรวลโคลงดั้น และโครงทวาทศมาส

โครงนิราศนรินทร์ประกอบด้วยโคลงสี่สุภาพ 143 บท  ร่ายนำเรื่อง  1  บท  เนื้อเรื่องกล่าวถึงความห่วงหาอาทรที่มีต่อนางผู้เป็นที่รักตามลักษณะของวรรณคดีนิราศโดยกล่าวถึงการจากนางไปราชการทัพ  ออกเดินทางจากกรุงเทพฯ  โดยทางเรือไปขึ้นบกที่เมืองเพชรบุรี  ผ่านบางสะพานไปสุดทางที่ตะนาวศรี

Page 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20