ธรรมเนียมนิยมของการแต่งโคลงนิราศนั้น  กวีจะต้องเริ่มต้นด้วยร่ายนำ  บท  ต่อจากนั้นจะเป็นโคลงพรรณนาถึงความรุ่งเรืองของพระนครหลวง  เมื่อพรรณนาถึงความรุ่งเรืองของพระนครหลวงแล้ว  จะเป็นการกล่าวฝากนาง  ซึ่งนิยมเขียนทำนองเดียวกันหมด  คือ  กวีพยายามจะฝากนางไว้กับเทพเจ้าผู้ทรงอิทธิฤทธิ์ต่าง ๆ แต่ก็ไม่ไว้ใจเทพเจ้าเหล่านั้น  เพราะนางมีความงามมาก  ในที่สุดก็ฝากนางไว้กับใจของนางเอง

โคลงนินาศนรินทร์ก็ดำเนินตามธรรมเนียมนิยมนี้เช่นกัน  ดังตัวอย่างต่อไปนี้

ร่ายนำ

          ศรีสิทธิพิศาลภพ  เลอหล้าล่มสวรรค์  จรรโลงโลกกว่ากว้าง  แผนแผ่นผ้างเมืองเมรุ  ศรีอยุธเยนทร์แย้มฟ้า  แจกแสงจ้าเจิดจันทร์  เพียงรพิพรรณผ่องด้าว  ขุนหาญห้าวแหนบาท  สระทุกข์ราษฎร์รอนเสี้ยน  ส่ายเศิกเสี้ยนลงหล้า  ราญราบหน้าเภรินเข็ญข่าวยินยอบตัว  คอบค้อมหัวไหว้ละล้าว  ทุกไทน้าวมาลย์น้อม  ขอออกอ้อมมาอ่อนผ่อนแผ่นดินให้ผาย  ขยายแผ่นฟ้าให้แผ้ว  เลี้ยงทแกล้วให้กล้า  พระยศไท้เทอดฟ้า  เฟื่องฟุ้งทศธรรม  ท่านแฮ

            ในส่วนที่เป็นบทชมพระนคร  กวีผู้นี้ได้วาดภาพกรุงเทพมหานครไว้ชัดเจนมองเห็นความรุ่งเรืองและรู้สึกได้ถึงความงามและความสงบด้ยรสพระธรรมราวกับเป็นเมืองสวรรค์

                        อยุธยายศล่มแล้ว                                ลอยสวรรค์  ลงฤา

            สิงหาสน์ปรางรัตน์บรร-                                   เจิดหล้า

            บุญเพรางพระหากสวรรค์                                ศาสน์รุ่ง เรืองแฮ

            บังอบายเบิกฟ้า                                               ฝึกฟื้นใจเมือง

                        เรืองเรืองไตรรัตน์พ้น                            พันแส

            รินรสพระธรรมแสดง                                       ค่ำเช้า

            เจดีย์ระดะแซง                                                            เสียดยอด

            ยลยิ่งแสงแก้วเก้า                                           แก่นหล้าหลากสวรรค์

                        โบสถ์ระเบียงมรฑปพื้น                       ไพหาร

            ธรรมาสน์ศาลาลาน                                         พระแผ้ว

            หอไตรระฆังขาน                                              ภายค่ำ

            ไขประทีปโคมแก้ว                                           ก่ำฟ้าเฟือนจันทร์

 

 

Page 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20