RACIOCINIO
RADIO. Illwa, muyujpa chaupimanta
jawanijman
aysaqa sijwi.
RAZÓN. Jamut’a, jumu,
yuya, chinqanyuyay,
unancha
RAZONAR. Jamut’ay, unanchay,
umalliy; yuyaskata kunaywaspa
ch’uyanchay.
RECTÁNGULO. T'ajsak'uchu,
chiqan k'uchuyj rijch'ayni.
RECTILÍNEO. Siwjka
chiqa’n sijw sijwikunamanta wakisqa rij-
ch'ayni.
RECTA, O. Chiqan. Sijw;
manawist’u, mana q’enqo
RECUENTO. Yupakipa, yupana,
jucchakipa; wajjmanta yupay ajjna.
REDONDEAR. Muyunchay, Muyuchay.
REDONDO. Muyu, sinku chayri
p'uli morq'o, ruyru.
REDUCIR. Kutiykuchiy, kutichiy,
ñawpa kayninman; juch’uychay,
juch’uyyachiy, jiwiy, yawyachiy.
REGLA. Sijwina, siwj winch'u
k'aspi.
RELACIONAR. Willamay, willapy,
ñinachiy; ikay ukhuta aswan-
tawantapas purajjmanta masichanachiy.
RELEER. Ñawillikipay,
qillqaqhawapay, qillqarimapay; qillqata
watejjmanta, nawilliy, qhawapay.
RELLENO. Llimp’a, lluj junt’a.
|| llimp’achakuy, junt’achiy ajna.
RESÍDUO. Puchu, yallin,
puchuj, qhepajj || Puchuynin.
RESOLUCIÓN. Phaskaku.||
Ch’irkuku, juyaku.
REOLVER. Phaskay, Ch’urkuy,
juyay;
RESTA. Aslaku, jurquku.
|| Puchu, puchij; ima mashkakanmantapas
qhepaynin.
RESTAR. Jurquy, pisichay;
llapan chhikamanta asnin kajjta jurquy
walinta qhepachispa..
RESTO. Puchuj, puchun; tukuynin
imamanta qhepajjnin, puchuyni.
RESULTADO. Llaliwaynin,
llojjsiynin.
RESULTAR. Lluriy, llalliway,
llujjsiy.
REUNIÓN. Tantanaku,
juñukuqhochuku.|| juñasqa ruwakuna.
REVISAR. T’ajjwiy, qhawpay,
t’ajwikipay, qhawakipay.
RODAR. Phiruy, tulliy, qhorurumpay.||
Tulliy, muyurispa urayman
riy, || Sink’uy, muyuykachay.
ROMBO. Puytu; kuskapa chiruyuj
t'asla, 2 k'uchunkicha, 2tajjwisq'a.