Haarlem Alevi Dernegi
Haarlem Alevieten Vereniging

Home | Turkce | Neerlands

   

Alevilik nedir?

Modern Alevilik

Aleviliğin kökleri

Alevi Felsefesi

Alevi İnançları

Dedelik

Cem

Egemen Dinler

Irk,Ulus

Siyasal Iktidar

E-Mail


Links
Dernekler

Genç Aleviler Hareketi

Pir Sultan sitesi

Alevi Kıyımları

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
ALEVİLİK NEDİR NE DEĞİLDİR?

Alevilik,tüm semavi dinlerin çok öncesinden var olan,bir olgudur.Merkezine insanı alan,insanı kul olarak görmeyen,tüm etnik-sosyal ve inanç gruplarını eşit gören,birbirinden üstünlüğünü reddeden, tanrıyı(bize göre var oluş) başka bir yer ve mekanda aramayan yaratılışın (varoluşun) yaratanın kendisi olduğunun ve yaratılanın bir bütün olarak evrenin kendisi olduğunu savunur.Bir bütün olarak evreni yaratan bir ilahi gücün bir soyut varlığın olduğuna inanmaz bir dönem yaratılan konumunda olan bir varlığın,bir cismin bir dönem sonra bir değişim yaşayarak yaratan konumu aldığını savunur.
Öyleyse Alevilik İslam mıdır veya başka bir din midir?
Hayır,Alevilik ne İslam ne de başka bir semavi dindir.İslamda ve diğer bütün semavi dinlerde mutlak yaratıcı(Tanrı)vardır.Alevilikte mutlak yaratıcı yoktur.Alevilik ve İslam konusunda bir uzlaşma zemini yaratmaya kalksak daha Allah’ın tanımında birbiriyle uzlaşmadığını,örtüşmediğini görürüz.Daha ileri gitmeye de gerek yoktur.Geçmişten günümüze birçok alevi düşünce adamı kendisine” Ene’l Hak” (Ben Tanrıyım)demiştir.Çünkü kendisini varlığın bir parçası, yaratan ve yaratılan olarak görmüştür.Varlıkta yaratıcılık üreme ,üretme,başka bir varlığa,cisme dönüşme şeklinde görülmüştür.Daha da açacak olursak,yaratılmış her şeyin,yaratanın bir parçası olduğunu ve bu parçaların bir araya gelmesiyle yaratanın meydana geldiğini savunur..Buradan,alevi-sunni farkı yoktur,hepimiz aynı dine farklı şekilde inanıyoruz diyen ve Aleviliği İslam’ın içinde eritmeye çalışan ,kendine benzetmeye çalışanlarla aynı kulvarda koşulamayacağı bilinmelidir.
Çünkü Alevilik, bir din değil,bir siyasi-felsefi duruştur.Buda temel insan hak ve özgürlüklerinden,emekten,barıştan,akıldan,insan ve doğa sevgisinden , demokrasiden ve tüm çağdaş değerlerden yana olmak, bu değerleri sonuna kadar savunmak ve egemen kılmaktır.
Alevilik İslam’dan zoraki etkilenmiş ve istismar edilmiştir.

Başlangıçta Alevilik, farklı etnik ve inanç kümelerinin birlikte barış içinde özgürce yaşamasının ortak paydası olurken kendisine zoraki dayatılan Sunni İslam’a karşı direnmiş ve kabullenmemiştir. Dünyanın Hristiyan-Müslüman şeklinde iki kutuplu hale gelmesiyle hayatta kalma imkanını yitirmiş ve takkiye dönemine girmiştir.Hristiyanlık ve İslamiyet’in kendisinden ziyade onun içindeki masum-mağdur özneleri sahiplenmiş,daha sonraları bu masum-mağdur özneler(Hz.Ali –Ehl’i Beyt-on iki imam)Aleviliği, İslamın içine çekmiştir.
İslamla uzaktan yakından ilgisi olmayan Alevilik,gerici İslama karşı çıkan ve bütün dinleri kamu yararına yorumlayan ,günü çağa göre yaşamayı savunan ve her inanç kesiminden(Hristiyan-Müslüman-Musevi-Doğal dinler) taraftarı olan Babailik,Sufilik,Ahilik,Hurufilik,Kalenderilik,Yesevilik,Abdallık, Mevlevilik ve Bektaşilik adları ile farklı şekillerde sadece İslam şeriatına değil,her türden gericiliğe çağdışılığa karşı çıkmıştır.
Emeviler döneminde İslamiyet’in tüm Arap yarımadası dışında Afrika ve İran’a yayılması, İslam dışındaki dinlere yaşam hakkı tanımaması sonucunu doğurmuştur. Doğal ve çok tanrılı dinler tehdit altına girmiş ve Abbasi- Emevi hilafet savaşının başlamasıyla, Abbasiler tüm doğal dinlerin ve farklı inanç gruplarının kendilerini özgürce ifade edeceği vaadiyle İslam dışı grupların önemli desteğini sağlamışlardır.Bu dönemde , alevi özgürlük savaşçısı olan Eb-u Müslim-i Horasani İslam baskısı altında olan tüm güçleri bir araya getirerek Abbasilere destek vermiş ve Emevi saltanatının sona erdirilmesinde büyük rol oynamıştır.
Abbasiler, iktidarı(saltanatı) ele geçirdikten sonra tüm İslam dışı grupları Müslüman olmaya zorlamış,direnç gösterenleri başta Eb-u Müslim olmak üzere katletmiştir.Sonraki dönemlerde Hallacı Mansur vb. alevi düşüşnce önderleri katledilmiştir.
 

ALEVILIGIN KAYNAKLARI HAKKINDA:

1- Zerdüslükte tanri "bir insan"(ahuramazda) kimligindedir. Alevilikte de (basta yeniden yaratilan Ali olmak üzere tüm insan-i kamiller)


2- Zerdüst Mazdaýa atfettigi kendi kitabi Avesta´yi kutsar,Aleviler kendi önderlerince yazilan ve ayet olarak nitelendirdikleri kendi deyislerini

3- Newroz basta olmak üzere kis ve ilkbahatda yogunlasan kimi bayramlar birbirine cok yakindir

4- Günes,ay , ates ve ocak Zerdüslüktede kutsanmaktadir, aleviliktede. Bilindigi gibi zerdüslükte ates aydinligin ve iyiligin simgesi oldugu icin kutsanmaktadir. Alevilerde de günes isiklarinin ve ates yanan ocagin ayri bir yeri vardir. Bunun yaninda alevi cemlerinde ceragci vardir görevi kandilleri yakmaktir.

5- Bedenin ölmesi ruhun devamliligi iki ögretide de ortaktir. Alevilik bunu " ölür ise ten ölür canlar ölesi degil" biciminde siirlestirir.

6- Tek kadinla evlilik ve ciftlerin birbirini bosamamasi iki dindede ortaktir

7- Zerdüstlükte süt kardesligi, alevilikte süt ve musahip kardeslerin evlenmemeleri ortak bir özelliktir.

8- Dogadaki kimi varliklar gibi agaclarin kutsanmasi iki ögretide de esastir.

9- Bilindigi gibi Zerdüst bir MED boyu olan Magilerin soylu bir ailesinden gelmektedir. Magilerin büyük bir cogunlugu sihir ve büyü ile ugrasmaktadir (ingilizcedeki Magic sözcügüde büyük bir ihtimalle buradan gelmektedir). Sihir ve büyü göstermek bilindigi gibi Alevi pirlerinin de önemli bir özelligidir

10- Bilindigi gibi Avesta´nin manzum lirik parcalari niteligindeki Gathalar bölümünde dini inanc alaninda sarki ve siirlerin okunmasi , müzikal eenstrumanlarin kullanilmasi gelenegi vardir. Alevi törenlerinde sazin, semahin ve demin özge bir yeri oldugu bilinmektedir.

11- Gerek Zerdüstlükte gerekse Alevilikte "Kemer" simgesel bir nitelik tasir. " yünden örme bu kusak kirmizi renklidir. Alevi Gülbanglarinda (dua) bu olgu 17 kemer- best olarak gecer."

12- Alevilikteki "eline diline beline hakim ol" belgisinin de Zerdüstlükten geldigi söylenir(kaynak Dr. Cemsid Bender Aleviligin tarihi kökeni 6 agustos 1985)

13 Cem de yargilananin dara kaldirilmasi, sucsuz bulunanin yada ccezasini cekenlerin dardan indirilmesi uygulamasi Zerdüstlükte Alevilige gecen bir özelliktir. (kaynak Aleviligin kökeninindeki MAzda inanci ve zerdüst ögretisi Berfin yayinlari 1995 sayfa 189-190)
Aleviliğin İslam dışında bir çok inançtan etkilendiğini savunan insanlara neden hep İslamı dayatıyorsun.Herşeyimizi İslamdan alsaydık Sünniler gibi, Afgan Talibanları gibi yaşardık.Ama bak biz onlardan çoook ama çokkkk farklıyız.

Demekki Alevilik kendine özgü bir inanç sistemi. Hristiyanlıktan tutta Zerdüştlüğe kadar bir çok inançtan etkilenmiş. bunu kabul etmek ne kaybettirir sana.

"Dersim Alevilerinin günese,aya ... bakarak dua etmeleri Aleviligi degil Dersimlileri baglar." ne demek bu şimdi. Yani dilinin altındaki baklayı çıkar. Onlar Kürt Alevisi de.. Kürtlerinde Alevi olamayacağını de. Bu durumda bu gelenek Alevilikle değil kürtlükle açıklanabilir de... Aleviliği Türklüğe bağla....


"Bu da gösteriyor ki,bölge bölge,asiret asiret eski inanclar devam ettirilmistir Alevilik adi altinda." Ya bu cümlene ne demeli.. Ne demek Alevilik adı altında...

Alevilik zaten bir çok inancın karşılıklı etkileşimi yoluyla ortaya çıktı.

Alevilik en az İslamdan etkilenmiştir. Bunu görmek istiyorsan Alevilerin nasıl yaşadıklarına bir bakman yeterli. Namaz yok, oruç yok, hac yok, zekat yok, kelime-şahadet farklı.. Bunlar değil mi İslamın beş şartı..