Nieuws:
Geschat
wordt dat een derde van alle huishoudens beschikt over een machete. Op het
platteland is het voor de boeren en landarbeiders een onontbeerlijk
instrument. Onmisbaar om je te verdedigen tegen natuurgevaar, gemakkelijk om
mee aan te vallen en nodig voor het boerenwerk. Gevaarlijk en nuttig en
altijd scherp geslepen.
Onlangs verschenen op dezelfde pagina twee berichten in El Nuevo Diario over
de machete als aanvalswapen. Een dronken stiefvader bewerkte drie kinderen
met een machete. Hij trof zijn vrouw niet thuis aan en vroeg de kinderen
waar ze was. Het antwoord beviel hem niet en hij zette de tv uit waarop de
oudste van de kinderen protesteerde. De man pakte een machete en hakte op
zijn drie stiefkinderen in. Het voorval vond plaats in hoofdstad Managua. In
Matagalpa vermoordde een landarbeider zijn zus, omdat ze zijn echtgenote de
deur had gewezen. Hij zwoer wraak en gebruikte zijn machete om in één klap
zijn zus te onthoofden.
Werktuig
Oorspronkelijk was de machete echter geen moordwapen. Volgens de
Nicaraguaanse socioloog Joaquín González Guzmán is de machete het prototype
van een klassiek werktuig in de geschiedenis van de Nicaraguaanse boeren en
landarbeiders, met name in de noordelijke gebieden. Het is in de zestiende
eeuw ingevoerd door de Spanjaarden als een instrument om lianen in het
oerwoud weg te kappen. Voor de boer was en is het allereerst een werktuig
dat hij altijd dichtbij zich heeft om te kappen of om bijvoorbeeld slangen
te doden. De huisvrouwen op het platteland gebruiken het in de keuken.
Kinderen leren er al van jongs af mee om te gaan. Het is een kenmerkend
onderdeel geworden van de plattelandscultuur. Je gebruikt de machete
bijvoorbeeld om het vlees van de botten te hakken, de kokos te openen, het
onkruid te wieden
Maar het is ook een wapen geworden om familietwisten en allerlei vormen van
meningsverschillen uit te vechten. Vaak is overmatig alcoholgebruik de
oorzaak van moord en doodslag via de machete.
Wapentuig
Na de oorlog in de jaren tachtig bleven er in de noordelijke (berg)gebieden
veel schietwapens achter bij de plattelandsbevolking. In de jaren negentig
is de machete op het platteland langzaam het pistool en het geweer gaan
vervangen als dodelijk wapen. De politie heeft geen registratie van het
soort wapens waarmee misdaden worden gepleegd. Hoewel de krantenberichten
anders doen geloven, denkt de politie in Matagalpa, een berggebied met veel
plattelanders, dat in hun gebied de machete niet het belangrijkste wapen is
in de misdaad. Commissaris Dixon verklaarde in La Prensa: 'Naar mijn mening
beschouwen de burgers de drager van een machete dan ook niet als gevaarlijk.
Daarvoor wordt het werktuig te massaal gebruikt en wordt het gezien als iets
van de dagelijkse realiteit'.
De ijzerwinkels in Matagalpa verkopen naar eigen zeggen gemiddeld vijf tot
tien machetes per week, waarbij ze ervan uitgaan dat de kopers het gaan
gebruiken als werktuig.
Bronnen: La Prensa; El Nuevo Diario.
Tekst: Johan
Biemans