Hindio (Bharat, Hindustan)

Mapo Faktoj Historio Ligiloj Aliaj Nacioj Enciklopedio

Lasta aktualigo: lundon la 28-an de januaro 2002 je 20.50 GMT

Faktoj:

Loko: 20 00 No, 77 00 Or (sudcentra Azio)

Areo: 2 973 190 km²
semotauxga: 56%

Logxantaro: 1 014 003 817 (julio 2000, takso),

% urbana: 28% (2000)
homoj po kv. km: 341.0 (2000)
homoj po kv. km da semotauxga tero: 609.1 (2000)
kreskanta procento: 1.58% (2000, takso)
naskoj: 24.79 po 1000 homoj po jaro (2000, takso)
mortoj: 8.88 po 1000 homoj po jaro (2000, takso)
migrantoj: -0.08 po 1000 homoj po jaro (2000, takso)
beboj mortintaj: 64.9 mortoj po 1000 naskoj (2000, takso)
infanoj po virino: 3.11 infanoj naskita po virino (2000, takso)
meza vivo longeco: 62.5 jaroj (61.89 viroj, 63.13 virinoj) (2000, takso)

Cxefurbo: Novdelhio
La plej grandaj urboj: milionoj en 2000:

17.85	Bombajo (#6 tutmonde)
12.90	Kalkato (#18 tutmonde)
11.50	Delhio (#21 tutmonde)
6.60	Madraso
6.50	Hiderabado
5.50	Bangaloro
4.15	Ahmadabado
3.40	Puno
2.50	Lukno
2.45	Kanpuro
2.25	Surato
2.10	Jaipuro
2.05	Nagpuro

Etnoj: 72% hindarjana, 25% dravida, 3% aliaj
Religio:

80.0%	hinduismo
14.0%	islamo
2.4%	kristana
2.0%	sikhismo
0.7%	budhismo
0.7%	jainismo
0.4%	alia

Lingvo: mapo de la 14 oficialaj lingvoj

850 lingvoj estas parolataj cxiutage
24 lingvoj havas pli ol unu milionon da parolantoj

14 lingvoj estas oficialaj (kun milionoj da parolantoj en 1994):

m	lingvo
346.5	hinda*
67.2	bengala*
66.3	telugua
64.8	marata*
58.6	tamila
45.8	urduo*
43.3	gugxarata*
33.7	malajalama
33.7	kanara
30.2	orijo*
25.7	pangxaba*
14.6	asama*
4.2	kasxmira*
2.7	sinda*
0.2	sanskrita (en 1961)

* devenas de la sanskrita. 75% parolas lingvon sanskritidan.

50% regas la hindan kiel unua aux dua lingvo sed inter la bugxaro kaj ricxularo, la angla, la malnova imperia lingvo, estas multe pli universala. Cxirkaux 21 milionoj da hindianoj regas la anglan. Gxi estas neoficiala, sed gxi estas la lingvo de nacia politiko kaj komerco.

alfabeta: 52% (65.5% viroj, 37.7% virinoj) (1995, takso)

Registaro: parlamenta demokratio, la plej granda de la mondo.
sendependeco: la 15-an de auxgusto 1947
ano de UNO: 1945, fondinto.
konstitucio: la 26-a de januario 1950
korupteco: 2.8 CPI (10 = honesta, 0.0 = tute korupta) (2000)

Ekonomio: 418 Gd (1998, takso)
po kapo: 0.41 kd (1998, takso)
kreskanta procento: 5.5% (1999, takso)
inflacio: 6.7% (1999, takso)
senokupa: ??

Valuto: 1 rupio (Rs)
valoro: nun

2000: 7.937 md
1999: 8.453 md 1998: 8.786 md 1997: 10.643 md 1996: 11.248 md 1995: 13.104 md 1994: 13.560 md 1993: 14.488 md 1992: 17.537 md 1991: 20.773 md 1990: 27.878 md 1985: 49.3 md 1980: 117.1 md 1975: 175.5 md 1970: 300.3 md