2. Chương Phổ Hiền:

Khi ấy ngài Phổ Hiền Bồ Tát, ở trong đại chúng đứng dậy đi quanh bên hữu của Phật ba vòng, rồi chắp tay đảnh lễ và quỳ thẳng bạch rằng:

Bạch Đức Đại Bi Thế Tôn, xin ngài vì các vị Bồ Tát trong hội này và tất cả chúng sanh đời sau tu theo Đại Thừa, từ bi chỉ dạy phương pháp tu hành để vào cảnh giới Viên Giác Thanh Tịnh.  Bạch Thế Tôn, nếu chúng sanh biết các pháp đều là hư huyễn, thân và tâm này cũng huyễn, thì cần gì phải tu? Tại sao còn dùng cái huyễn trở lại tu pháp huyễn làm gì?

Lại nữa nếu các pháp hư huyễn đều diệt hết, thì thân tâm này cũng diệt.  Nếu như thân tâm này đều diệt thì lấy ai tu hành mà gọi là tu pháp hư huyễn?

Bạch Thế Tôn, nếu các chúng sanh không tu hành, vẫn ở mãi trong cảnh sanh tử huyễn hóa mà chẳng tự biết, thì làm sao diệt trừ các tâm vọng tưởng để giải thoát được sanh tử luân hồi.

Xin Phật vì chúng sanh đời sau, chỉ dạy phương tiện tu tập và thứ lớp tu hành như thế nào, để cho chúng sanh khi nghe đến cảnh giới Viên Giác Thanh Tịnh nầy, y theo đó tu hành, vĩnh viễn xa lìa được các vọng huyễn.

Ngài Phổ Hiền Bồ Tát thưa thỉnh như vậy ba lần, kính cẩn lạy Phật rồi trở lui.

Khi đó Đức Thế Tôn khen Ngài Phổ Hiền Bồ Tát và dạy rằng:

Nầy thiện nam, quý lắm.  Ông vì các vị Bồ Tát hiện tại và chúng sanh đời sau, hỏi về phương tiện và thứ lớp tu tập pháp môn “ Như Huyễn Tam Muội “ của Bồ Tát khiến cho chúng sanh xa lìa các huyễn.  Vậy các ông nên chăm chú nghe, ta sẽ vì các ông khai thị.

Khi đó, Ngài Phổ Hiền Bồ Tát và đại chúng đều hoan hỷ, kính cẩn và chăm chú nghe lời Phật chỉ giáo.

Nầy thiện nam ! Tất cả các cảnh vật huyễn hóa của chúng sanh đều sanh trong tâm Viên Giác mầu nhiệm của Như Lai. Các pháp hư huyễn có diệt mà tánh Viên Giác vẫn không diệt.  Cũng như hoa đốm sanh trong hư không, các hoa đốm hư huyễn kia có hoại diệt, mà tánh hư không chẳng hề hoại diệt.

Khi các huyễn cảnh diệt rồi, thì cái huyễn tâm của hành giả cũng theo đó diệt luôn.  Đến khi các huyễn đều diệt hết thì cái tâm Viên Giác không vọng động tự hiện.

Bởi đối với vọng huyễn mà nói Viên Giác, nên Viên Giác cũng trở thành vọng huyễn, vì còn ở trong vòng đối đãi vậy.  Đến cảnh giới này, nếu còn nói có Viên Giác thì chưa rời vọng huyễn đã đành, mà nói là không Viên Giác, thì cũng chẳng rời được vọng huyễn.

Thế nên, các vọng huyễn đều phải bị diệt hết rồi mới gọi là Viên Giác.

Nầy thiện nam, tất cả các vị Bồ Tát và chúng sanh đời sau, cần phải xa lìa các việc như sau:

1.   Xa lìa các cảnh giới huyễn hóa hư vọng, nhưng còn có cái tâm biết xa lìa.

2.   Cái tâm biết xa lìa đó cũng là huyễn, nên cũng phải xa lìa luôn.

3.   Cái xa lìa đó cũng là huyễn nên cũng phải xa lìa.

4.   Cái lìa cái xa lìa cũng là huyễn, nên cũng phải xa lìa luôn.

5.   Phải không còn gì để xa lìa nữa, như thế mới gọi là trừ được các huyễn.

Tỷ như người kéo lửa, dùng hai miếng củi tre cọ sát nhau, cọ cho đến khi lửa phát ra trở lại cháy củi.  Cháy cho đến lúc củi hết, lửa tàn, tro bay, bấy giờ chỉ còn tro tàn đất trống.

Dùng cái huyễn tu hành các pháp huyễn cũng thế.  Khi các huyễn diệt hết rồi, không phải là đoạn diệt, mà lúc bấy giờ tánh Viên Giác tự hiện bày.

Nầy thiện nam, khi biết được các pháp hư huyễn, tức là lìa được cái huyễn, chớ không cần phải có phương tiện gì khác.  Lìa được các huyễn tức là giác, cũng không có lớp lang tuần tự gì.

Tất cả Bồ Tát và chúng sanh đời sau, y như thế mà tu hành, mới xa lìa được các huyễn.

Khi Đức Thế Tôn, muốn tóm lại nghĩa nầy, nên nói bài kệ rằng:

Phổ Hiền, ông nên biết

Các vô minh huyễn hóa

Của tất cả chúng sanh

Từ vô thỉ đến giờ

Đều sanh trong Viên Giác

Của các Đức Như Lai

Cũng như các hoa đốm

Sanh trong thái hư không

Hoa đốm diệt hết rồi

Hư không vẫn thanh tịnh

Các huyễn từ giác sanh

Huyễn diệt, giác viên mãn

Viên Giác không vọng động

Các Bồ Tát hiện tại

Và chúng sanh đời sau

Thường phải xa lìa huyễn

Xa lìa cho hết huyễn

Như lửa từ cây sanh

Trở lại cháy hết cây

Lửa tàn tro bay tận

Giác Ngộ không tuần tự

Phương tiện cũng không cần.